Tất Tần Tật Về 9 Hành Tinh Trong Hệ Mặt Trời: Thứ Tự & Sự Thật Khoa Học

Hệ Mặt Trời thực sự có 8 hay 9 hành tinh? Tại sao Sao Diêm Vương (Pluto) lại bị “khai trừ”? Và hành tinh thứ 9 bí ẩn là gì? Bài viết này sẽ giải đáp tất cả thắc mắc của bạn, cung cấp thứ tự chính xác và thông tin chi tiết, cập nhật nhất về các hành tinh quay quanh Mặt Trời. Cùng khám phá ngay!

Tìm hiểu chung về Hệ Mặt Trời

Vũ trụ bao la luôn là chủ đề khiến nhiều người tò mò muốn tìm hiểu. Cho đến thời điểm hiện tại, hiểu biết của con người về vũ trụ có lẽ vẫn chưa được khám phá hết. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học, công nghệ, chúng ta cũng đã biết được khái niệm về vũ trụ và hệ mặt trời.

Hệ mặt trời có nằm trong Vũ Trụ không?

Vũ trụ được biết đến là không gian bao la, rộng lớn chưa đựng vô sống các hành tinh, thiên hà trong đó. Mỗi thiên hà được hiểu là tập hợp của rất nhiều vật thể: từ những ngôi sao nhỏ, sao băng, các sao vệ tinh đến những hành tinh lớn hơn. Theo con số thống kê mới nhất ở thời điểm hiện tại, con người đã khám phá ra vũ trụ có khoảng 10 tỷ thiên hà. Và hệ mặt trời là một phần trong vũ trụ rộng lớn đó.

Hệ mặt trời là gì?

Khái niệm hệ mặt trời có lẽ sẽ gần hơn với nhiều người. Nó còn được biết đến với tên gọi là Thái Dương Hệ, hay trong tiếng Anh là Solar System. Hệ mặt trời, là thiên hà có hành tinh trung tâm là mặt trời. Xung quanh mặt trời là các hành tinh, thiên thể khác thuộc các quỹ đạo khác nhau, chịu ảnh hưởng bởi lực hấp dẫn của mặt trời. Trong dải ngân hà hiện tại chỉ có một hệ mặt trời duy nhất. Và con người biết đến bao gồm 9 hành tinh trong hệ mặt trời.

Không chỉ riêng các hành tinh lớn mà ngay cả các vật thể nhỏ như sao chổi, sao băng, các hạt bụi hoặc những vật thể khác cũng đều chịu lực hấp dẫn của mặt trời. Vậy hệ mặt trời có lịch sử hình thành như thế nào khiến nó trở nên đặc biệt như vậy?

Lịch sử hình thành hệ mặt trời

Theo nghiên cứu của con người trong hàng trăm năm qua, hệ mặt trời bắt đầu được hình thành từ khoảng 4.6 tỷ năm trước. Nó là một phần của đám mây phân tử khổng lồ khi bị suy sụp và tách ra. Phần lớn khối lượng bị suy sụp tích lại tại trung tâm tạo nên một mặt trời với kích thước khổng lồ lớn nhất. Phần còn lại thì dần hình thành nên các hành tinh, mặt trăng, tiểu hành tinh, và rất nhiều thiên thể nhỏ khác.

Có thể thấy, hệ mặt trời hay mặt trời đã được hình thành từ rất lâu về trước. Con người đã nghiên cứu được số tuổi của hệ mặt trời thông qua các mảnh thiên thạch hoặc mảnh đá nhỏ rơi từ không gian xuống trái đất. Cụ thể, các nhà khoa học đã nghiên cứu một thiên thạch có tên gọi là Allende. Nó đã rơi xuống Trái Đất của chúng ta vào năm 1969 và các mảnh vụn nhỏ rải rác trên bề mặt của khu vực Mexico. Sau khi tìm thấy và nghiên cứu, các nhà khoa học đã đưa ra kết luận rằng, mảnh thiên thạch lâu đời có niên đại lên tới 4.55 tỷ năm tuổi. Vì vậy, nó gần như chính là số liệu manh mối để kết luận về thời gian hình thành của hệ mặt trời.

Sự thật: Hệ Mặt Trời có 8 hay 9 hành tinh?

Đây là câu hỏi gây nhiều tranh cãi nhất. Hãy làm rõ một lần và mãi mãi:

• Câu trả lời chính thức: Theo định nghĩa của Hiệp hội Thiên văn Quốc tế (IAU), Hệ Mặt Trời có 8 hành tinh chính thức.
• Vậy Sao Diêm Vương (Pluto) ở đâu? Từng được coi là hành tinh thứ 9, nhưng vào năm 2006, IAU đã xếp Pluto vào loại “hành tinh lùn”. Lý do là vì nó chưa “dọn sạch” vật thể lạ trên quỹ đạo của mình, một trong ba tiêu chí để được công nhận là một hành tinh.
• Còn “hành tinh thứ 9” mới thì sao? Các nhà khoa học tại Caltech đã đưa ra bằng chứng về sự tồn tại của một hành tinh giả định, được gọi là “Hành tinh X” (Planet Nine) vào năm 2016. Nó được cho là lớn gấp 10 lần Trái Đất và có quỹ đạo rất xa Mặt Trời. Tuy nhiên, đây vẫn là một giả thuyết và chưa được quan sát trực tiếp.

Kết luận: Mặc dù chúng ta nói về “9 hành tinh” theo thói quen hoặc để bao gồm cả Hành tinh X giả định, nhưng danh sách chính thức hiện tại chỉ có 8 hành tinh.

4 Hành tinh Đất đá (Vòng trong Hệ Mặt Trời)

Sao Thuỷ – Hành tinh thứ nhất

Nếu như mặt trời là trung tâm của Thái Dương hệ thì sao Thuỷ là hành tinh gần nhất. Nó cũng đồng thời là hành tinh nhỏ nhất với đường kính khoảng 4874km. Sao Thuỷ hay còn được gọi là Mercury. Theo con số đo lường, bạn có thể tượng tượng sao Thuỷ chỉ lớn hơn một chút so với mặt trăng – vệ tinh của Trái Đất. Hành tinh này cũng có quỹ đạo quay nhỏ nhất. Nó sẽ mất khoảng 88 ngày để quay hết một vòng quanh mặt trời.

Chính vì khoảng cách quá gần với ngôi sao mẹ nên sao Thuỷ sẽ có nhiệt đồ thay đổi chênh lệch đáng kể giữa ngày và đêm. Ban ngày, nhiệt độ đo được trên sao Thuỷ có thể lên tới 450 độ C. Trong khi đó ban đêm nó có thể xuống tới âm 180 độ C. Bầu khí quyển của hành tinh này cũng rất mỏng, nó chỉ có oxy, natri, hydro, kali, heli. Vì thế khi có các thiên thạch bay qua chúng thường để lại các lỗ rỗng trên bầu khí quyển, nó cũng gần tương tự giống như mặt trăng vậy.

Các nhà nghiên cứu từ tàu vũ trụ của NASA trong nỗ lực khám phá sao Thuỷ đã phát hiện ra được băng và nước trên hành tinh này. Ngoài ra họ còn tìm thấy núi lửa, góp phần hình thành bề mặt của sao Thuỷ.

Sao Kim – Hành tinh thứ hai

Hành tinh thứ 2 thuộc 9 hành tinh trong hệ mặt trời được biết đến là Sao Kim (Venus). Sao Kim có kích thước gần tương đương với Trái Đất của chúng ta. Thông qua hình ảnh nghiên cứu từ radar thì bề mặt sao Kim cũng được hình thành từ núi và núi lửa. Nó có đường kính khoảng 12.104km. Tuy nhiên bầu khí quyển của hành tinh này hầu hết là các đám mây axit sulfuric. Nó khá độc hại, và được xem là ví dụ cho hiệu ứng nhà kính.

Nhiệt độ trên sao Kim còn nóng hơn cả trên bề mặt sao Thuỷ, trung bình có thể lên tới 465 độ C. Thêm vào đó, áp suất trên bề mặt của hành tinh này cực lớn. Nếu vô tình rơi xuống đây thì sẽ bị ép chết ngay lập tức. Sao Kim có một điểm khá kì lạ là nó quay từ đông sang tây, ngược với tất cả các hành tinh khác trong hệ. Theo người Hy Lạp cổ, sao Kim có thể được quan sát bằng mắt thường từ Trái Đất.

Trái đất – Hành tinh thứ ba

Hành tinh thứ 3 chính là Trái Đất của chúng ta. Trái Đất là hành tinh đặc biệt nhất và lý tưởng nhất cho sự phát triển của các sinh vật. 2/3 Trái đất được bao phủ bởi đại dương. Hành tinh này cũng có bầu khí quyển giàu oxy và nitơ, ở một khoảng cách vừa đủ để nhận được ánh sáng từ mặt trời mà không có nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh. Cũng chính vì vậy, Trái Đất là nơi duy nhất có sự sống tồn tại trong hệ mặt trời.

Trái Đất xoay xung quanh trục của mình và mặt trời với quỹ đạo là 365,24 ngày. Một ngày ở Trái Đất có 23 giờ 56 phút. Với bán kính lên tới 12.760km, Trái Đất đang là ngôi nhà chung của con người và rất nhiều sinh vật, động vật, cây cối khác. Trái Đất đặc biệt nhất trong 9 hành tinh trong hệ mặt trời.

Sao Hoả – Hành tinh thứ tư

Sau Trái Đất là sao Hoả, hành tinh thứ 4 tính từ mặt trời. Sao Hoả là một trong những nơi được con người nghiên cứu nhiều nhất. Nó được kỳ vọng sẽ trở thành ngôi nhà thứ 2 bên cạnh trái đất. Tuy nhiên trên thực tế thì hành tinh này không lý tưởng như vậy. Sao Hoả khá lạnh lẽo, nhiệt độ thấp hơn nhiều và hầu hết bề mặt của nó đều là các sa mạc với bụi phủ đầy. Thậm chí, các hạt bụi trên sao Hoả đều là oxit sắt, khiến cho nó có màu đỏ đúng như tên gọi.

Sao Hoả cũng có đá, núi, các cơn bão như Trái Đất. Theo nghiên cứu từ trước đây, trên hành tinh này thậm chí còn tồn tại sông và đại dương. Tuy nhiên bầu khí quyển của sao hoả quá mỏng để nước có thể tồn tại. Vào tháng 7 năm 2018, các nhà khoa học đã tìm ra một hồ chất lỏng ở cực nam sao hoả. Nên có thể vẫn có những dạng sống đang tồn tại trên hành tinh này. Sao Hoả có quỹ đạo quay là 687 ngày và một ngày trên sao Hoả là 24 giờ, 37 phút.

4 Hành tinh Khí khổng lồ (Vòng ngoài Hệ Mặt Trời)

Sao Mộc – Hành tinh thứ năm

Hành tinh thứ năm trong 9 hành tinh trong hệ mặt trời là sao Mộc. Ngôi sao này được xem là một hành tinh khí khổng lồ. Sao Mộc nặng gấp đôi so với tổng trọng lượng của tất cả các hành tinh khác cộng lại. Tuy nhiên, bề mặt của hành tinh này chỉ là các đám mây xoáy nhiều màu.

Sao Mộc có một điểm thú vị là có một cơn bão tên tiếng Anh là Great Red Spot. Nó là cơn bão lớn mà con người có thể quan sát thông qua kính viễn vọng từ trái đất. Quỹ đạo quay một vòng của sao mộc quanh mặt trời là 11.9 năm.

Sao Thổ – Hành tinh thứ sáu

Hành tinh thứ 6 trong hệ mặt trời là sao Thổ, hay còn gọi là Saturn. Sao thổ được nhiều người biết đến bởi nó là hành tinh duy nhất trong hệ mặt trời có vành đai bao quanh. Sao Thổ lần đầu tiên được con người nghiên cứu là vào năm 1600. Nó bao gồm một hành tinh và hai mặt trăng lớn hai bên. Theo nghiên cứu, các vòng xung quanh sao Thổ được làm từ băng và đá. Tuy nhiên vẫn chưa có lời giải đáp chính thức rằng vòng này được hình thành như thế nào.

Theo người Hy Lạp cổ đại, chúng ta có thể quan sát sao Thổ bằng mắt thường từ Trái Đất. Nó có quỹ đạo xoay quanh Mặt Trời một vòng là 29.5 năm. Hành tinh này chủ yếu chỉ có khi hydro và heli cùng rất nhiều mặt trăng nên gần như không tồn tại sự sống.

Sao Thiên Vương – Hành tinh thứ bảy

Xa hơn một chút là sao Thiên Vương, hay còn được biết đến là hành tinh thứ 7 thuộc 9 hành tinh trong hệ mặt trời. Nó được xem là một quả cầu kỳ dị. Xung quanh hành tinh này có những đám mây được tạo nên từ hydrogen sulfide và chất hoá học có mùi trứng thối khiến nó khá hôi. Hành tinh này cũng quay từ đông sang tây giống như hành tinh sao Kim. Theo các nhà khoa học kết luận, sao Thiên Vương đã từng va chạm với một hành tinh có kích thước to gấp đôi Trái Đất từ 4 tỷ năm trước khiến nó bị lệch.

Xung quanh sao Thiên Vương được bao phủ bởi lớp khí quyển là khí metan nên nó có màu xanh lam lục khi được quan sát nghiên cứu. Một quỹ đạo của sao Thiên Vương quanh mặt trời là 84 năm. Một ngày ở Sao thiên vương có 18 giờ.

Sao Hải Vương – Hành tinh số tám

Hành tinh thứ 8 thuộc 9 hành tinh trong hệ mặt trời là sao Hải Vương. Ngôi sao này có kích thước gần bằng sao Thiên vương. Nó rất xa mặt trời, nhiệt độ rất lạnh. Sao Hải Vương được biết đến với những cơn gió mạnh siêu thanh. Đây là hành tinh có quỹ đạo một vòng là 165 năm Trái Đất. Nó cũng chỉ có đá trên bề mặt và không tồn tại sự sống ở đây.

Bảng tóm tắt nhanh thứ tự và đặc điểm các hành tinh

Để có cái nhìn tổng quan, dưới đây là bảng tóm tắt 8 hành tinh chính thức theo thứ tự từ gần Mặt Trời nhất ra xa:

Câu hỏi thường gặp về Hệ Mặt Trời (FAQ)

1. Hành tinh nào nhỏ nhất trong Hệ Mặt Trời?
Sao Thủy (Mercury) là hành tinh nhỏ nhất, chỉ lớn hơn Mặt Trăng của Trái Đất một chút.

2. Hành tinh nào mất nhiều thời gian nhất để quay quanh Mặt Trời?
Sao Hải Vương (Neptune) có quỹ đạo dài nhất, mất tới 165 năm Trái Đất để hoàn thành một vòng quanh Mặt Trời.

3. Chúng ta có thể nhìn thấy hành tinh nào bằng mắt thường?
Từ Trái Đất, bạn có thể quan sát 5 hành tinh bằng mắt thường: Sao Thủy, Sao Kim, Sao Hỏa, Sao Mộc và Sao Thổ.

4. Vành đai tiểu hành tinh nằm ở đâu?
Vành đai tiểu hành tinh chính (Asteroid Belt) nằm giữa quỹ đạo của Sao Hỏa và Sao Mộc, chứa hàng triệu thiên thạch đá.

Tạm kết

Trên đây là bài viết thông tin 9 hành tinh trong hệ mặt trời và thứ tự của chúng. Nội dung này có hữu ích với bạn không? Hãy để lại comment bên dưới nhé. Hoàng Hà Mobile sẽ tiếp tục cập nhật thông tin trong thời gian tới. Hãy theo dõi trang tin tức Hoàng Hà Mobile để cập nhật những thông tin công nghệ mới nhất nhé. Và đừng quên truy cập kênh YouTube Hoàng Hà Channel để cập nhật nhiều hơn những tin tức công nghệ nóng hổi.

Xem thêm:

• Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km, bao nhiêu năm Trái Đất
• Tổng hợp câu đố về ngày Trái Đất và lời giải chi tiết