Shark Tank là một chương trình truyền hình thực tế về kinh doanh vô cùng hấp dẫn với nội dung xoay quanh về các cuộc thương thuyết giữa các Startup và Shark. Đối với các nhà khởi nghiệp và những người đam mê kinh doanh thì đây là chương trình hữu ích mà bạn không thể bỏ qua. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Hoàng Hà Mobile tìm hiểu thuật ngữ Shark là gì và chi tiết về luật chơi cũng như cách thức tham gia SharkTank Việt Nam nhé!
Shark là gì?
Shark dịch ra tiếng việt có nghĩa là cá mập. Đây cũng là một thuật ngữ thân mật dùng để chỉ những doanh nhân, nhà đầu tư thành đạt sở hữu các công ty hoặc tập đoàn lớn. Những nhà doanh nhân này không chỉ có nguồn vốn khổng lồ mà họ còn giàu kinh nghiệm đầu tư và kinh doanh trong nhiều lĩnh vực.
Sở dĩ gọi những nhà đầu tư này là Shark vì họ có các đặc tính tương tự với cá mập như:
- Luôn săn tìm “con mồi” – những startup hoặc ý tưởng kinh doanh sáng tạo và có nhiều tiềm năng phát triển.
- Nhạy bén trước mùi tiền với khả năng đánh giá nhanh tiềm năng từ ý tưởng kinh doanh giống như cá mập đánh hơi mùi máu tươi.
- Quyết đoán trong các quyết định đầu tư như cá mập khi đã xác định được mục tiêu sẽ kiên trì theo đuổi đến cùng.
Shark Tank là gì?
Sau khi hiểu Shark là gì, có thể thấy, thuật ngữ này còn được gắn liền trong chương trình Shark Tank. Đây là chương trình truyền hình thực tế của nước Mỹ với nội dung được thiết kế dành cho nhà doanh nhân, nhà đầu tư và nhà khởi nghiệp.
Trong đó, nhà khởi nghiệp hay Startup sẽ trình bày ý tưởng kinh doanh của mình trước hội đồng gồm những nhà đầu tư để thuyết phục họ tham gia và “đổ tiền” vào doanh nghiệp của mình. Các nhà đầu tư hay còn gọi là Sharks sẽ cạnh tranh với nhau để đầu tư vào những ý tưởng kinh doanh mới, có tiềm năng phát triển lớn và nhanh chóng ở tương lai.
Hiện SharkTank cũng đã có phiên bản Việt Nam và phát sóng qua hơn 6 mùa (bắt đầu phát sóng vào năm 2017). Trước sự mới lạ và hấp dẫn về nội dung của mình, chương trình nhanh chóng tạo tiếng vang và trở thành nguồn cảm hứng cho giới kinh doanh, nhất là những startup non trẻ chưa có nhiều nguồn lực nhưng sở hữu nhiều ý tưởng sáng tạo, độc đáo.
Tìm hiểu luật chơi Shark Tank
Bên cạnh thắc mắc về Shark là gì và Shark Tank là gì, có nhiều nhà khởi nghiệp mong muốn tham gia vào chương trình này. Như đã đề cập, Thương Vụ Bạc Tỷ được mua lại bản quyền từ chương trình Shark Tank của Mỹ và bắt đầu phát sóng trên VTV từ năm 2017. Phiên bản Việt nổi bật với những ý tưởng kinh doanh sáng tạo, mới mẻ đến từ các startup trẻ, đầy tiềm năng cùng những lời khuyên, quyết định đầu tư cho đến các màn cạnh tranh giành startup của nhà đầu tư.
Ngoài ra, ở mỗi bên đều sẽ có những quy định và luật lệ khác nhau đòi hỏi nhà đầu tư và nhà khởi nghiệp đều phải tuân thủ khi tham gia.
Luật chơi đối với các Startup
Quy tắc mà các nhà khởi nghiệp tham gia vào SharkTank cần nắm gồm có 3 phần và nội dung của từng bao gồm:
Phần I: Trình bày tổng quan thông tin về doanh nghiệp. Ở phần này, các nhà khởi nghiệp sẽ thuyết minh trước hội đồng Cá Mập những thông tin về sản phẩm, đặc điểm nổi bật của sản phẩm, giá vốn, giá thành, cách thức phân phối, số lượng bán ra cũng như số vốn muốn kêu gọi đầu tư và một vài chỉ số kinh doanh khác.
Phần II: Hội đồng các Shark sẽ tiến hành đặt ra các câu hỏi xoay quanh ý tưởng khởi nghiệp của dự án. Startup sẽ giải đáp thắc mắc và cùng Shark đàm phán về số vốn cần được đầu tư cũng như lợi nhuận chi trả cho nhà đầu tư sau khi hợp tác… Đây được đánh giá là phần hấp dẫn và gay cấn nhất của chương trình khi người xem có thể thấy được bản lĩnh của các nhà khởi nghiệp khi phải đối đầu trước sức ép từ Sharks.
Phần III: Đưa ra quyết định đầu tư/nhận tư đầu hoặc từ chối. Trải qua khoảng thời gian thương thuyết về dự án và ý tưởng kinh doanh, nếu Startups cảm thấy không hài lòng với tỷ lệ vốn góp và đề nghị của Sharks có thể chấp nhận hoặc từ chối.
Luật chơi đối với Sharks
Khi tìm hiểu Shark là gì, có thể thấy, trong SharkTank, các nhà đầu tư chính là những nhân vật quyền lực nhất chương trình. Họ sẽ theo dõi, đánh giá các ý tưởng kinh doanh của Startup và đưa ra quyết định nên tham gia đầu tư vào dự án của những nhà khởi nghiệp đó hay không.
Mặc dù giữ vai trò quan trọng, thế nhưng các cá mập cũng có một số quy tắc buộc phải tuân thủ đúng luật trong quá trình tham gia chương trình, gồm:
- Không mang theo bất kỳ thiết bị thông minh hay công cụ hỗ trợ tính toán nào khi tham gia ghi hình. Các Shark chỉ có thể tính nhẩm hoặc sử dụng sổ và bút được chương trình cung cấp.
- Thời gian cân nhắc và ra quyết định đầu tư vào Startup được quy định tối đa 60 phút.
- Số vốn tối thiểu mà sharks cần đầu tư cho dự án khi tham gia chương trình được quy định là 5 tỷ đồng.
- Sharks không được ra offer thấp hơn số vốn kêu gọi đầu tư ban đầu của Startup, nhưng có thể đàm phán với nhà khởi nghiệp về tỷ lệ cổ phần của dự án.
- Kết thúc ghi hình, đối với các dự án Startup không được đầu tư thì cả Shark lẫn nhà khởi nghiệp đều không thể hợp tác với những sản phẩm đó.
Từ những luật lệ trên, Shark Tank được xem là một chương trình truyền hình thực tế về kinh doanh chất lượng với nhiều điều khoản ràng buộc, đem lại sự công bằng cho cả nhà đầu tư và nhà khởi nghiệp.
Chi tiết các bước đăng ký tham gia chương trình SharkTank Việt Nam
Như vậy, bạn đã biết Shark là gì nhưng làm thế nào để đăng ký Shark Tank? Các Startup trước tiên phải đăng ký và điền đầy đủ thông tin về dự án của mình. Sau đó, gửi bản scan hoặc bản chụp đính kèm Đơn đăng ký về Ban Tuyển Sinh của chương trình.
Link đăng ký tham gia Shark Tank Việt Nam: https://sharktankvietnam.com/register.
Dưới đây là chi tiết các bước chuẩn bị và gửi hồ sơ đăng ký:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Đầu tiên, Startup cần nộp đơn đăng ký tham gia theo quy định từ Ban Tuyển Sinh của chương trình với các tài liệu yêu cầu gồm:
- Bản scan Giấy phép kinh doanh có dấu mộc đỏ chứng nhận (Bắt buộc).
- Bản scan Chứng nhận quyền sở hữu trí tuệ có dấu mộc đỏ (Nếu có).
- Hình ảnh của người đăng ký và đại diện tham gia chương trình.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Sau khi hoàn tất các thủ tục đăng ký tham gia, Startup tiến hành gửi đơn về Ban Tuyển Sinh của chương trình thông qua 1 trong 3 cách sau:
- Cách 1: Truy cập vào link: http://sharktankvietnam.com/. Sau đó, hoàn tất các thông tin và đăng tải hồ sơ. Ban tổ chức chương trình sẽ phản hồi sau khi nhận được mail trong thời gian sớm nhất.
- Cách 2: Nộp đơn đăng ký trực tuyến đến email chương trình sharktankvietnam@tvhub.com.vn. Ban tổ chức sẽ phản hồi mail trong thời gian sớm nhất có thể sau khi nhận email.
- Cách 3: Nộp đơn đăng ký trực tiếp tại văn phòng nhà sản xuất TVHub ở địa chỉ Tầng 9 số 51 Nguyễn Cư Trinh – Q.1 – TPHCM.
Một số lưu ý mà nhà khởi nghiệp cần ghi nhớ khi tham gia vào chương trình:
- Những thông tin mà Startup đã điền trong hồ sơ phải cam kết hoàn toàn sự thật.
- Trường hợp một thành viên đăng ký dưới hình thức đại diện nhóm thì phải có chữ ký xác nhận đồng ý của những thành viên còn lại trong đơn đăng ký cũng như các hồ sơ khác có liên quan.
- Các tài liệu tham gia gửi đến chương trình đều sẽ trở thành tài sản của TV HUB – Nhà sản xuất và không được hoàn trả lại. Người tham gia nếu muốn giữ lại bản sao cần sao chép trước khi gửi.
Ngoài những nội dung kể trên về Shark là gì và luật chơi Shark Tank, bạn còn có thể tham khảo thêm những bài học kinh nghiệm từ những người tiền nhiệm để có mức offer tốt từ các nhà đầu tư.
Bài học kinh nghiệm từ Shark Tank Việt Nam mà startup cần lưu ý
Trải qua các màn thương thuyết gây cấn giữa Startup và Shark trong chương trình, đã có một số bài học được rút ra mà nhà khởi nghiệp cần nắm rõ để nâng cao tỷ lệ “chốt deal” thành công khi tham gia.
Chú trọng kiến thức lẫn kỹ năng trình bày
Trong Thương Vụ Bạc Tỷ, nếu chỉ trình bày các thông tin một cách lý thuyết mà không có khả năng đàm phán cũng như sự linh hoạt khi phản hồi bằng những đề xuất kinh doanh hấp dẫn cho Sharks thì Startup sẽ rất dễ bị chối.
Thực tế, đã có nhiều Startup gặp khó khăn khi thiếu sót kỹ năng này trước các cuộc thương quyết về ý tưởng kinh doanh với hội đồng Sharks. Vì vậy, tham gia vào SharkTank, nhà khởi nghiệp buộc phải kết hợp được kiến thức và khả năng đàm phán để thành công đạt được những thỏa thuận có lợi cho đôi bên.
Trường hợp Startup thiếu khả năng đàm phán sẽ dễ bị Sharks chi phối trong các quyết định mang tính chiến lược và quản trị doanh nghiệp. Trong khi đó, nếu Startup biết cách đàm phán và thương thảo sẽ có cơ hội mang về điều kiện kinh doanh tốt hơn để giúp doanh nghiệp của mình phát triển.
Ý tưởng tốt khi có tiềm năng phát triển và tính khả thi
Mục đích của Startup khi tham gia vào Shark Tank là tìm kiếm nhà đầu tư giàu kinh nghiệm và nguồn vốn hỗ trợ cho ý tưởng, dự án kinh doanh của mình. Tuy nhiên, để đạt được cơ hội hợp tác từ Sharks, ý tưởng đó cần phải đáp ứng được 2 yếu tố gồm khả năng thực thi và tiềm năng phát triển.
Khi tìm hiểu Shark là gì, có thể thấy, Sharks trong chương trình đều là những “cá mập” dày dặn kinh nghiệm, hiểu biết sâu rộng về thị trường và sản phẩm/dịch vụ. Do đó, việc họ quyết định tham gia và trở thành nhà đầu tư không chỉ hỗ trợ, giúp đỡ cho Startup mà còn là tìm kiếm cơ hội gia tăng lợi nhuận từ ý tưởng này.
Nếu ý tưởng kinh doanh không khả thi thì khả năng để thu hút Sharks đầu tư sẽ rất thấp. Vì vậy, Startup cần đánh giá lại và đảm bảo rằng sản phẩm/dịch vụ mà họ mang đến Sharktank phải thực tế, dễ dàng tiếp cận đến khách hàng cũng như được thị trường ủng hộ.
Khi thấy được tiềm năng phát triển của dự án, tỷ lệ ý tưởng được “cá mập” lựa chọn là rất lớn. Những dự án này cũng được đánh giá cao về khả năng sinh lợi nhuận trong tương lai và thay đổi nhu cầu tiêu dùng trên thị trường.
Rèn luyện kỹ năng “Elevator Pitch”
Việc tạo ấn tượng trong 10s đầu tiên là yếu tố vô cùng quan trọng giúp nâng cao tỷ lệ thành công trong một buổi pitching. Do đó, nếu nhà khởi nghiệp không biết cách trình bày ý tưởng sẽ rất khó để thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư.
Thực tế, thuyết trình còn là kỹ năng không chỉ riêng người làm kinh doanh mà tất cả mọi người ngày nay đều cần trang bị. Khi Startup có thể trình bày ý tưởng cũng như câu chuyện khởi nghiệp của mình một cách thu hút và hấp dẫn. Đây chính là chìa khóa dẫn đến con đường chinh phục nhà đầu tư nhanh chóng.
Kết luận
Trên đây là bài viết chia sẻ về Shark là gì cùng những thông tin hữu ích về luật chơi và cách thức đăng ký tham gia Shark Tank Việt Nam chi tiết dành cho các nhà khởi nghiệp.
Xem thêm bài viết liên quan:
