Khi các kỳ thi quan trọng tiến đến và đống tài liệu chất chồng khiến bạn muốn khóc. Đừng lo lắng, chúng tôi sẽ chỉ cho bạn cách học thuộc nhanh ở trong bài viết này. Những tips dưới đây sẽ giúp bạn ghi nhớ bài học của mình một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Việc ghi nhớ của bộ não: những sự thật thú vị
Khi chúng ta học một điều gì đó, thậm chí đơn giản như nhớ tên của ai đó, giữa các tế bào thần kinh trong não hình thành các kết nối. Những khớp thần kinh này tạo ra các mạch mới giữa các tế bào thần kinh. Về cơ bản đó là ánh xạ bộ não. Mỗi tế bào trong số 100 tỷ tế bào thần kinh của não có thể có 10.000 kết nối với các tế bào thần kinh khác. Số lượng lớn các kết nối có thể mang lại cho bộ não sự linh hoạt.
Những liên kết thần kinh đó có thể trở nên mạnh hơn hoặc yếu hơn. Nó tùy thuộc vào tần suất chúng ta tiếp xúc với một sự kiện/dữ liệu. Chúng ta càng tiếp xúc nhiều thì các kết nối càng mạnh mẽ. Chẳng hạn như một cầu thủ tập đá phạt một nghìn lần chẳng hạn. Kết nối thần kinh họ càng mạnh, dần hình thành như một phản xạ vô điều kiện. Càng ít tiếp xúc, kết nối càng yếu. Đó là lý do tại sao rất khó nhớ rõ danh tính ai đó nếu chỉ gặp lần đầu. Hoặc là các bạn học sinh cảm thấy cách học thuộc nhanh quá khó nếu đọc qua tài liệu lần đầu.
Các quy trình để não bộ ghi nhớ
“Trí nhớ của chúng ta về cơ bản là một bản ghi trong não về một điều gì đó đã xảy ra trong quá khứ”, Nhà thần kinh học Daphna Shohamy giải thích. Hãy coi trí nhớ ngắn hạn giống như sổ ghi chép của bộ não. Đó là nơi bộ não của bạn tạm thời lưu trữ thông tin (khoảng 15 đến 30 giây). Sau đó, não loại bỏ hoặc chuyển thông tin đó vào bộ nhớ dài hạn.
Biết được cách não bộ ghi nhớ cũng giúp tìm được mẹo cho cách học thuộc nhanh. Cuốn sách How Memory Works do Đại học Harvard xuất bản chia sẻ về cách não ghi nhớ. Có ba quy trình chính, bao gồm: mã hóa, lưu trữ và truy xuất.
- Mã hóa: thông tin được gửi đến não, nơi nó được chia thành các yếu tố cấu thành quan trọng nhất của nó. Một tập hợp các tế bào não xử lý các kích thích gửi đến. Sau đó, chúng chuyển thông tin đó thành một mã thần kinh chuyên biệt. Điều đó dẫn đến bạn có khả năng ghi nhớ và nhớ lại nó sau này.
- Lưu trữ: đề cập đến lượng thông tin được lưu trong não của bạn. Chúng được lưu ở đâu và trong bao lâu. Có ba kho lưu trữ bộ nhớ. Chúng gồm bộ nhớ tạm thời (SM), ngắn hạn (STM) và dài hạn (LTM).
- Truy xuất đề cập đến cách bạn truy cập vào ký ức của mình.
Quên có thể cấu thành giai đoạn thứ tư của trí nhớ. Mặc dù về mặt kỹ thuật, quên là một trở ngại trong việc phục hồi trí nhớ.
Sự liên hệ giữa cách học thuộc nhanh và ghi nhớ của bộ não
Hệ thống bộ não chúng ta luân phiên giữa các giai đoạn học tập và ghi nhớ. Hai chức năng này được điều khiển bởi các mạch thần kinh khác nhau. Áp dụng vào thực tế, bộ não liên tục ghi nhớ thông tin đã học được trong quá khứ. Sau đó, chúng sử dụng nó để hiểu thế giới hiện tại. Về mặt lý thuyết, học tập là khả năng sửa đổi thông tin đã được lưu trữ trong bộ nhớ.
Vì trí nhớ phụ thuộc vào việc học trước đó, bước đầu tiên trong trí nhớ là học. Điều này xảy ra khi các hệ thống giác quan của chúng ta gửi thông tin đến não. Hệ thống giác quan của chúng ta có thể chứa nhiều dữ liệu cùng một lúc, nhưng chỉ trong giây lát. Học tập là một quá trình tích cực liên quan đến đầu vào cảm giác đến não. Chúng xảy ra tự động, khi con người chú ý luồng thông tin đó đủ lâu. Khi đó, não sẽ trích xuất thông tin, chuyển từ bộ nhớ ngắn hạn sang dài hạn. Việc cách học thuộc nhanh, nhớ lâu tùy thuộc vào dữ liệu đó có được chuyển vào bộ nhớ dài hạn hay không.
Tuy nhiên, chúng ta cũng thường gặp phải các đối tượng và sự kiện mà chúng ta chưa từng trải nghiệm. Khi đó bộ não cần phải sẵn sàng để học hỏi. Đó cũng là lúc bạn cần có cách học thuộc nhanh, đưa dữ liệu vào bộ não nhanh chóng.
Các cách học thuộc nhanh, ghi nhớ tốt để bạn áp dụng
Bây giờ bạn đã hiểu những kiến thức cơ bản về cách hoạt động của bộ nhớ. Bạn có thể sử dụng thông tin đó để cải thiện trí nhớ, nắm được cách học thuộc bài nhanh hiệu quả.
Cách học thuộc nhanh bằng chơi chữ
Bạn có thể xem từ viết tắt và chữ viết tắt như một công cụ ghi nhớ. Ưu điểm chính mà những phương pháp này mang lại là khả năng ghi nhớ một số mục đã định theo đúng thứ tự của chúng. Một lợi ích khác là chúng thường sử dụng các cấu trúc sáng tạo. Điều đó có nghĩa là thông tin được ghi nhớ và truy xuất dễ dàng hơn rất nhiều. Chúng rất phù hợp cho việc ôn thi và áp dụng để có cách học nhanh.
Phương pháp này yêu cầu bạn tạo một từ hoặc nhóm từ mới. Bạn thực hiện bằng cách lấy chữ cái đầu tiên của mỗi từ và ghép chúng lại với nhau. Ví dụ, để ghi nhớ Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, bạn có thể sử dụng thơ. Chẳng hạn dãy nguyên tố nhóm VII: Fải – Chi – Bé – Iu – Anh là viết tắt của các nguyên tố F, Cl, Br, I và At.
Cách học thuộc nhanh bằng ghi nhớ chủ động
Ghi nhớ chủ động đòi hỏi bạn phải nỗ lực ghi nhớ điều gì đó đã học một lần trước đây. Nó giúp bạn kích thích trí nhớ của mình. Từ đó, bạn sẽ học nó một cách chủ động thay vì đọc nó một cách thụ động. Nói cách khác, đó là quá trình tra cứu của bộ não để tìm ra câu trả lời bằng cách tìm kiếm trong kho thông tin. Bạn sẽ có khả năng ghi nhớ thông tin cao hơn đáng kể. Ngoài ra, việc ghi nhớ tích cực còn giúp bạn nhận thức sâu sắc về các chủ đề mà bạn chưa hiểu và chú ý thêm.
Mặc dù điều này nghe có vẻ lạ, nhưng trên thực tế, nó rất đơn giản. Ví dụ về ghi nhớ chủ động:
- Khi bạn đang trả lời các câu hỏi trong một bài kiểm tra
- Khi ai đó hỏi bạn trưa hôm qua ăn gì và bạn phải suy nghĩ về nó
- Khi đối tác của bạn hỏi bạn rằng bạn có nhớ hôm nay là ngày gì không. Bạn vắt óc cố nhớ xem hôm nay là ngày kỷ niệm hay sinh nhật
Cách học thuộc nhanh bằng cách trực quan hóa thông tin
Trực quan hóa thông tin là quá trình biểu diễn dữ liệu theo cách trực quan. Hình ảnh rất quan trọng vì chúng kết nối trực tiếp với các trung tâm thị giác không gian của não bạn. Hình ảnh giúp bạn ghi nhớ các khái niệm khó bằng cách chạm vào các khu vực trực quan. Cách này nhằm giúp người dùng có thể hiểu rõ hơn về dữ liệu đó. Từ đó, trực quan hóa thông tin giúp tăng khả năng ghi nhớ. Lý do bởi vì con người dễ nhớ lại hình ảnh hơn là các khối thông tin, đặc biệt là các khái niệm khó hoặc trừu tượng.
Để trực quan hóa thông tin, hãy tạo một hình ảnh trong tâm trí bạn có liên quan. Bạn cũng có thể liên kết với thông tin đang cố gắng ghi nhớ bằng một ảnh liên quan. Các ví dụ bao gồm:
- Bản đồ thế giới
- Sơ đồ tư duy
- Sơ đồ 3D của tòa nhà
Vẽ sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy như là một phần mở rộng của cách học thuộc nhanh bằng hình ảnh. Đây là một sơ đồ được sử dụng để sắp xếp thông tin thành một hệ thống phân cấp. Nó có hình dạng mạng nhện, giúp bạn khám phá mối quan hệ giữa từng khái niệm và cấu trúc thông tin. so7 đồ tư duy sử dụng các từ và hình ảnh để tạo ra các liên kết mạnh mẽ. Nó giúp bạn ghi nhớ tốt hơn những gì bạn đang học. Một số người sử dụng bản đồ tư duy như một hình thức ghi chú ‘tự nhiên’.
Để xây dựng sơ đồ tư duy, trước tiên bạn chọn một ý tưởng trung tâm hoặc chủ đề chính. Chủ đề chính sẽ có các nhánh kết nối nó với các chủ đề phụ được liên kết khác. Bạn lặp lại quy trình cho đến khi bạn có một bản đồ tâm trí theo nghĩa đen. Bạn có thể tạo sơ đồ tư duy theo nhiều cách khác nhau, miễn là bạn hiểu chúng. Hình thức này có thể áp dụng trong hoạch định chiến lược kinh doanh, quản lý dự án, phát triển phần mềm/sản phẩm…
Đọc thành tiếng
Đọc và đọc thuộc lòng thông tin thành tiếng có thể là một cách hiệu quả để ghi nhớ tài liệu. Đó là vì bạn có nhiều khả năng chú ý hơn là đọc hoặc xem lại thông tin trong đầu một cách thầm lặng. Hành động đọc hoặc đọc to thông tin có thể hình thành các liên kết thính giác trong lộ trình ghi nhớ. Vì thế, mẹo này đặc biệt hữu ích cho những người muốn có cách học thuộc nhanh bằng thính giác. Có một số cách để thực hiện phương pháp này, bao gồm:
- Đọc to thông tin cho chính mình nghe
- Ghi âm lại thông tin do chính mình đọc và nghe lại
- Kể lại cho bạn bè, thành viên gia đình hoặc bất kỳ ai sẵn sàng lắng nghe
Phương pháp cung điện ký ức (loci)
Phương pháp cung điện ký ức là một phương pháp tăng cường trí nhớ. Nó còn có các tên khác như phương pháp loci, không gian ký ức, hành trình ký ức… Phương pháp này trực quan hóa các môi trường không gian quen thuộc để tăng cường khả năng thu hồi thông tin. Nó dựa trên việc đặt thông tin cần ghi nhớ trong đầu vào các vị trí cụ thể trong một không gian vật lý tưởng tượng.
Trình tự áp dụng như sau:
- Chọn không gian cho bộ nhớ: Chọn một không gian mà bạn vô cùng quen thuộc. Đó có thể tòa nhà, cung điện, thành phố, một không gian trống rộng rãi… Nói chung đó là một không gian có thể chứa được lượng thông tin khổng lồ.
- Xác định các locus riêng biệt: Đi dạo trong cung điện bộ nhớ, chọn các vị trí khác nhau nơi bạn có thể “đặt” các hình ảnh.
- Chỉ định hình ảnh cho các vị trí cụ thể: Giả sử bạn đang cố nhớ danh sách thực phẩm này: sữa, bánh quy sô cô la và chuối. Đặt hình ảnh của từng mục đó tại các vị trí bạn đã chọn. Việc liên tưởng càng sinh động và trực quan thì việc ghi nhớ sẽ dễ hơn.
- Để nhớ lại thông tin: hình dung lại địa điểm để truy cập các liên kết và thông tin mà bạn đã gắn với các đối tượng cụ thể.
Đây là phương pháp rất lâu đời để có cách học thuộc nhanh hiệu quả, tạo ra những ký ức lâu dài. Từ thám tử tài ba Sherlock Holmes cho đến vị bác sĩ biến thái Hannibal Lecter đều sử dụng cách thức này để ghi nhớ mọi thứ đã đọc hay nhìn qua.
Viết thông tin ra giấy
Trong một nghiên cứu năm 2014, các nhà nghiên cứu Pam A. Mueller và Daniel M. Oppenheimer đã kiểm tra tác động đối với việc học và khả năng ghi nhớ khi học sinh ghi chép bằng tay so với trên máy tính xách tay. Về mặt ghi chú tổng quát (ví dụ: “tóm tắt, diễn giải, lập bản đồ khái niệm”), những sinh viên ghi chép bằng tay có khả năng ghi nhớ và hiểu tài liệu tốt hơn so với những sinh viên ghi chú trên máy tính xách tay.
Sử dụng thiết bị điện tử để ghi chú có thể nhanh hơn và thuận tiện hơn, đặc biệt nếu bạn phải tiếp nhận nhiều thông tin. Tuy nhiên việc lấy bút viết ra giấy vẫn có những ưu thế nhất định. Tại sao? Có hai lý do chính. Đầu tiên, có ít sự phân tâm hơn có thể xảy ra, chẳng hạn như kiểm tra email hoặc mạng xã hội, khi viết ghi chú. Thứ hai, ghi chú bằng tay khuyến khích người học chuyển hóa thông tin thành từ ngữ của riêng họ. Điều này hỗ trợ cho việc mã hóa thông tin và có cách học thuộc nhanh hiệu quả.
Kết luận
Một số trong những phương pháp trên đây cần thời gian để làm quen. Bạn càng thực hành chúng nhiều thì áp dụng dễ dàng và tự nhiên vào cách học thuộc nhanh hơn. Đồng thời bạn càng ghi nhớ được nhiều thông tin hơn. Ngoài ra, hãy nhớ rằng bạn không cần phải thực hiện mọi cách trong danh sách này. Bạn chỉ cần thử nghiệm với một số và tìm ra cái nào phù hợp với bạn.
Bên cạnh áp dụng các phương pháp trên, thay đổi nơi học cũng là cách có thể cung cấp cho bộ não của bạn nhiều dấu hiệu ghi nhớ hơn, nhớ nhanh và lâu hơn. Nếu bạn học ở nhà, hãy thử đổi phòng hoặc khu vực khác trong ngôi nhà để F5 lại không gian. Một số địa điểm khác để xem xét kết hợp vào thói quen học tập bao gồm quán cà phê, hiệu sách, thư viện hoặc công viên.
Hy vong những cách học thuộc bài nhanh mà Hoàng Hà Mobile chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn học tập hiệu quả hơn nhé. Thông tin trên đều được đội ngũ chúng tôi tổng hợp. Hãy theo dõi trang tin tức của Hoàng Hà Mobile để cập nhật các tin tức hấp dẫn khác nhé!
