Máy hàn điện là gì? Các loại máy hàn điện phổ biến hiện nay

Máy hàn điện ngày nay trở thành thiết bị không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực cơ khí, xây dựng và sửa chữa dân dụng nhờ khả năng tạo mối nối kim loại bền chắc, ổn định và có độ thẩm mỹ cao. Bài viết dưới đây, Hoàng Hà Mobile sẽ tổng hợp chi tiết các loại máy hàn phổ biến cùng những lưu ý quan trọng khi mua để mang lại hiệu quả cao trong công việc nhé.

Máy hàn điện là gì?

Bộ hàn điện là thiết bị tạo nhiệt nhờ dòng điện để nung chảy kim loại, từ đó giúp liên kết hai bề mặt lại với nhau bằng mối hàn chắc chắn. Cơ chế hoạt động của máy dựa trên hiện tượng nóng lên của vật dẫn khi dòng điện mạnh đi qua, tạo nên nhiệt độ đủ cao để kim loại nóng chảy. Khi vùng nóng nguội lại, kim loại đông cứng và tạo thành mối nối bền vững, chịu lực tốt.

Trong công việc cơ khí, xây dựng, sửa chữa dân dụng hay chế tạo công nghiệp, thiết bị hàn điện đóng vai trò quan trọng bởi tính linh hoạt, tiện dụng và khả năng xử lý nhiều loại vật liệu khác nhau. Tùy vào nhu cầu, người dùng có thể lựa chọn các dòng máy chuyên dụng chẳng hạn như máy hàn que, máy hàn MIG, máy hàn TIG hay hàn điện tử inverter. 

Một điểm đáng chú ý khác là bộ hàn điện ngày nay có xu hướng nhỏ gọn hơn, tiết kiệm điện hơn và được tích hợp nhiều công nghệ thông minh. Việc khởi động mồi hồ quang dễ dàng, chống dính que hàn hoặc điều chỉnh dòng hàn chính xác giúp người dùng thao tác thuận tiện hơn, đặc biệt với những người chưa có kinh nghiệm. 

Cấu tạo của máy hàn điện

Một bộ hàn điện tiêu chuẩn thường bao gồm các bộ phận chính: nguồn điện, cuộn biến áp hoặc bộ biến tần, bảng điều khiển dòng hàn, cáp hàn, kẹp mass và phụ kiện đi kèm. 

• Nguồn điện là thành phần cơ bản nhất. Tùy loại máy, nguồn có thể sử dụng điện 220V hoặc 380V. Sau đó, nguồn được chuyển thành dòng điện có cường độ cao nhờ cuộn biến áp truyền thống hoặc bộ biến tần hiện đại. Với các dòng máy inverter, bộ biến tần giúp dòng hàn ổn định hơn, đồng thời giảm trọng lượng máy, giúp thiết bị dễ dàng di chuyển và phù hợp cho nhiều môi trường làm việc khác nhau.
• Bảng điều khiển trên máy hàn bao gồm núm điều chỉnh dòng điện, công tắc chế độ và đôi khi có thêm màn hình hiển thị thông số. Bộ phận này giúp người dùng tùy chỉnh cường độ hàn tương ứng với độ dày vật liệu. Cáp hàn và kẹp mass đảm bảo dòng điện truyền ổn định từ máy đến que hàn hoặc mỏ hàn. 
• Ngoài ra, nhiều máy hàn hiện đại còn tích hợp hệ thống tản nhiệt thông minh, cảm biến nhiệt độ, chế độ tự ngắt khi quá tải. Những chi tiết này không chỉ kéo dài tuổi thọ máy mà còn tăng độ an toàn cho người sử dụng trong quá trình thao tác.

Các loại máy hàn điện phổ biến nhất hiện nay

Các dòng thiết bị hàn điện trên thị trường hiện nay ngày càng đa dạng, đáp ứng tốt nhu cầu của cả thợ chuyên nghiệp lẫn người dùng phổ thông. 

Máy hàn que (SMAW)

Máy hàn que là dòng máy hàn phổ biến nhất nhờ cấu tạo đơn giản, dễ sử dụng và phù hợp cho nhiều loại kim loại khác nhau. Thiết bị sử dụng que hàn bọc thuốc để tạo hồ quang, giúp mối nối chắc chắn và có thể hoạt động tốt ngay cả trong điều kiện ngoài trời.

Điểm mạnh của máy hàn que nằm ở khả năng xử lý tốt thép carbon, thép không gỉ hay hợp kim đơn giản. Độ dày vật liệu từ mỏng đến dày đều có thể hàn được, miễn là chọn đúng loại que hàn và dòng điện phù hợp. Vì không cần dùng khí bảo vệ, máy hàn que đặc biệt phù hợp trong môi trường gió lớn hoặc nơi khó kiểm soát điều kiện làm việc.

Về tính ứng dụng, máy hàn que được dùng rộng rãi trong xây dựng nhà cửa, kết cấu thép, sửa chữa cơ khí cũng như nhiều hoạt động gia đình. Nhờ giá thành hợp lý và linh kiện dễ thay thế, đây là lựa chọn ưu tiên của thợ cơ khí, thợ sửa chữa cũng như những người cần thiết bị hàn cơ bản nhưng hiệu quả. Mặc dù có nhược điểm như tạo xỉ sau hàn và yêu cầu người dùng có kỹ thuật nhất định để tạo mối hàn đẹp, máy hàn que vẫn là lựa chọn kinh tế và thực tế nhất trong các phân khúc máy hàn hiện nay.

Máy hàn MIG (GMAW)

Máy hàn điện MIG hoạt động dựa trên cơ chế dùng dây hàn tự động kèm khí bảo vệ để tạo ra mối hàn sạch và đẹp. Khí bảo vệ, thường là khí CO₂ hoặc hỗn hợp Argon, giúp giảm bắn tóe và hạn chế oxi hóa vùng kim loại nóng chảy. Đây là dòng máy được đánh giá cao về tính chuyên nghiệp và thường được ứng dụng trong các xưởng cơ khí lớn.

Ưu điểm lớn nhất của máy hàn MIG là tốc độ hàn nhanh, mối hàn ít xỉ, bề mặt mịn và gần như không cần xử lý nhiều sau khi hoàn thiện. Điều này giúp tiết kiệm thời gian gia công và phù hợp cho những dự án yêu cầu độ thẩm mỹ cao. Ngoài ra, máy có khả năng làm việc tốt với thép, inox và một số kim loại màu.

Máy hàn MIG sử dụng dây hàn cuộn, nhờ đó người thợ có thể làm việc liên tục mà không cần thay que như hàn truyền thống. Tuy nhiên, máy hàn MIG yêu cầu điều kiện làm việc có mái che để tránh gió làm ảnh hưởng khí bảo vệ. Đồng thời, chi phí đầu tư và chi phí khí vận hành cao hơn so với máy hàn que. 

Máy hàn TIG (GTAW)

Máy hàn điện TIG là thiết bị dùng điện cực vonfram không tiêu hao, kết hợp với khí Argon tinh khiết để tạo ra mối hàn chính xác và sạch gần như tuyệt đối. Đây là loại máy dành cho công việc đòi hỏi độ tinh xảo cao, đặc biệt trong lĩnh vực hàn inox, nhôm, titan và các vật liệu mỏng.

Điểm nổi bật nhất của TIG là kiểm soát tốt nhiệt lượng, giúp người thợ thao tác chính xác hơn, tránh cháy thủng vật liệu. Mối hàn TIG có đặc điểm đường hàn mịn, sáng và hầu như không có tạp chất. Nhờ đó, loại máy này rất được ưa chuộng trong sản xuất đồ inox, phụ tùng máy móc, chế tạo ô tô,  xe máy và các lĩnh vực yêu cầu tính thẩm mỹ cao.

Máy hàn TIG thường có nhiều mức điều chỉnh chuyên sâu như dòng hàn, chu kỳ xung, khí ra vào,… giúp quá trình hàn đạt hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, kỹ thuật hàn TIG yêu cầu người thợ có tay nghề tốt, vì việc điều khiển mỏ hàn và que đắp phải được phối hợp nhịp nhàng. Dù chi phí đầu tư cao và tốc độ hàn chậm hơn máy MIG, TIG vẫn là lựa chọn hàng đầu trong các ngành công nghiệp chính xác nhờ khả năng tạo mối hàn đẹp và đạt độ bền cao.

Bộ hàn điện tử Inverter

Máy hàn điện Inverter sử dụng công nghệ biến tần để tối ưu dòng hàn, giúp thiết bị vận hành êm, ổn định và tiết kiệm điện năng đáng kể. Nhờ tích hợp công nghệ hiện đại, máy có trọng lượng nhẹ hơn nhiều so với máy hàn truyền thống nhưng vẫn đảm bảo khả năng hoạt động mạnh mẽ.

Ưu điểm của máy hàn inverter nằm ở khả năng khởi động hồ quang nhanh, hạn chế dính que và có độ ổn định cao ngay cả khi điện áp yếu. Nhiều model còn trang bị màn hình hiển thị thông số giúp người dùng điều chỉnh dòng hàn chính xác hơn, phù hợp cho cả người mới bắt đầu và thợ chuyên nghiệp.

Loại máy này dùng được với nhiều phương pháp hàn, từ hàn que cơ bản đến hàn TIG hoặc MIG tùy theo từng phiên bản. Điều đó mang lại sự linh hoạt cho người dùng khi ứng dụng trong xây dựng, sửa chữa gia đình, sản xuất công nghiệp nhẹ và nhiều công việc cơ khí khác.

Tính kinh tế là điểm mạnh khiến máy hàn inverter rất phổ biến hiện nay. Dù giá không quá cao, máy vẫn đáp ứng được nhiều yêu cầu công việc và có tuổi thọ tốt nhờ hệ thống tản nhiệt hiệu quả, chế độ tự ngắt khi quá tải và tính năng bảo vệ điện thông minh.

Bảng so sánh chi tiết các loại máy hàn điện

Một số lưu ý khi chọn mua máy hàn điện

Khi lựa chọn máy hàn, việc xác định rõ nhu cầu sử dụng là yếu tố quan trọng nhất. Nếu bạn cần hàn cơ bản trong gia đình, một máy hàn que inverter công suất vừa phải sẽ đáp ứng tốt. Với công việc chuyên nghiệp như gia công inox hoặc nhôm, bạn nên cân nhắc máy MIG hoặc TIG để đạt chất lượng mối hàn cao hơn.

Công suất và dải dòng hàn cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. Bởi máy có dòng tối đa càng lớn thì khả năng hàn vật liệu dày càng tốt. Đồng thời, bạn hãy ưu tiên những mẫu có chế độ chống dính, chống quá tải và hệ thống tản nhiệt hiệu quả để đảm bảo độ bền thiết bị.

Yếu tố tiếp theo là thương hiệu và khả năng bảo hành. Bộ hàn điện hoạt động trong môi trường dễ sinh nhiệt và bụi, do đó việc lựa chọn sản phẩm đến từ những hãng uy tín sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro hỏng hóc. Mặt khác, phụ kiện đi kèm như kẹp mass, dây hàn hay mặt nạ hàn cũng cần được kiểm tra kỹ để đảm bảo an toàn.

Cuối cùng, hãy cân nhắc mức độ ổn định điện tại nơi làm việc. Nếu điện áp chập chờn, bạn nên ưu tiên dòng máy inverter vì khả năng thích ứng tốt hơn, giúp quá trình hàn không bị gián đoạn và đảm bảo chất lượng mối hàn.

Lời kết

Việc lựa chọn đúng loại máy hàn điện không chỉ giúp nâng cao chất lượng mối hàn mà còn đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình thao tác. Mỗi dòng máy sở hữu ưu nhược điểm riêng, phù hợp với những nhu cầu sử dụng khác nhau, từ hàn cơ bản cho đến gia công chuyên sâu. Hy vọng những thông tin trong bài đã giúp bạn có góc nhìn rõ ràng và đầy đủ hơn về các loại thiết bị hàn điện đang được sử dụng rộng rãi hiện nay.

XEM THÊM:

Máy cưa gỗ cầm tay: Phân loại, cách chọn và những thương hiệu nổi bật

Máy hàn là gì? Các loại máy hàn phổ biến hiện nay và cách chọn mua máy chuẩn