Một trong những chỉ số quan trọng để bạn đánh giá mức độ tinh khiết của nước chính là TDS. Và trong bài viết này, Hoàng Hà Mobile sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chỉ số này là gì? Chỉ số bao nhiêu là đạt chuẩn cho nước sạch, và làm thế nào để đo chỉ số này một cách chính xác? Hãy dành ít phút để tìm hiểu thêm kiến thức mới bạn nhé.
Chỉ số TDS là gì?
Total Dissolved Solids là viết tắt của “Tổng chất rắn hòa tan” – một thông số quan trọng trong việc đánh giá chất lượng nước. Chỉ số thể hiện tổng lượng các chất rắn hòa tan trong nước, bao gồm cả vô cơ (như muối, kim loại, khoáng chất) và hữu cơ (như hợp chất carbon). Các thành phần này có thể xuất hiện tự nhiên từ nguồn nước ngầm, nước sông, hoặc do quá trình sinh hoạt và công nghiệp thải ra môi trường.
Chỉ số này thường được đo bằng đơn vị mg/l (milligram trên lít) hoặc ppm (phần triệu), và về bản chất hai đơn vị này là tương đương nhau (1 mg/l = 1 ppm). Đây là chỉ số có thể đo được bằng thiết bị chuyên dụng như bút đo hoặc thông qua hệ thống cảm biến tích hợp trên các máy lọc nước hiện đại.
Ý nghĩa chỉ số TDS
Đây là một trong những thước đo cơ bản để đánh giá độ tinh khiết của nước. Nước có chỉ số tổng chất rắn hòa tan càng thấp thì càng ít tạp chất hòa tan, do đó thường được coi là tinh khiết hơn. Cụ thể, nước có chỉ số dưới 50 ppm đã được lọc khá kỹ, trong khi mức lý tưởng cho nước uống thường nằm trong khoảng từ 50 đến 300 ppm. Nước có chỉ số dưới 5 ppm thường là nước đã qua hệ thống lọc RO hoặc công nghệ cao khác, gần như không còn bất kỳ khoáng chất nào. Đây là loại nước cực tinh khiết, thường dùng trong phòng thí nghiệm hoặc thiết bị y tế.
Bên cạnh đó, chỉ số này còn ảnh hưởng đến mùi vị của nước. Nồng độ chất rắn hòa tan cao có thể khiến nước có vị mặn, đắng, hoặc có mùi kim loại – làm giảm chất lượng cảm quan của nước uống. Ngược lại, nếu nồng độ chất rắn hòa tan quá thấp, nước có thể trở nên “nhạt nhẽo”, thiếu vị, do không còn khoáng chất tự nhiên.
Về mặt hàm lượng khoáng chất, chỉ số này phản ánh phần nào sự hiện diện của các khoáng chất như canxi, magie, natri… trong nước. Tuy nhiên, Chỉ số tổng hòa tan cao không đồng nghĩa với nước giàu khoáng chất có lợi vì nó cũng có thể bao gồm các chất có hại như nitrat, chì, hoặc hợp chất hữu cơ. Do đó, mức chỉ số tổng hòa tan hợp lý (100–300 ppm) được xem là tốt cho sức khỏe, vừa cung cấp khoáng chất cần thiết, vừa đảm bảo an toàn.
Chỉ số TDS bao nhiêu là đạt chuẩn nước sạch?
Cụ thể, nước có chỉ số hàm lượng chất rắn trong nước từ 5 ppm trở xuống được coi là nước tinh khiết – gần như không chứa bất kỳ chất rắn hòa tan nào. Đây là loại nước thường được xử lý bằng công nghệ lọc tiên tiến như RO (Reverse Osmosis), dùng phổ biến trong các thiết bị y tế, phòng thí nghiệm hoặc trong gia đình có nhu cầu sử dụng nước cực sạch. Nhưng loại nước này chứa rất ít hoặc không có khoáng chất tự nhiên, nên nếu sử dụng lâu dài có thể không cung cấp đủ khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
Theo quy định của WHO và tiêu chuẩn nước sinh hoạt tại Việt Nam, chỉ số tổng hòa tan đạt chuẩn cho nước uống là dưới 300 mg/lít, mức tối đa cho phép là 500 mg/lít. Đây là ngưỡng an toàn cho sức khỏe, đồng thời đảm bảo nước vẫn giữ được hàm lượng khoáng chất tự nhiên cần thiết. Trong khoảng 100–300 ppm, nước thường có vị ngon, dễ uống và góp phần bổ sung khoáng chất có lợi như canxi, magie, natri…
Tuy nhiên, khi chỉ số tổng hòa tan vượt ngưỡng 500 ppm, nước bắt đầu có nguy cơ chứa nhiều chất rắn hòa tan có hại như kim loại nặng, muối vô cơ hoặc hợp chất hữu cơ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe nếu sử dụng lâu dài. Ở mức chỉ số cao, nước có thể có vị mặn, đắng, thậm chí gây ra các vấn đề về tiêu hóa hoặc tích tụ độc tố trong cơ thể.
Các mức chỉ số TDS có trong nước
Nếu chỉ số từ 0 đến 5 ppm, nước được xem là nước tinh khiết tuyệt đối, không chứa chất rắn hòa tan. Loại nước này thường được tạo ra từ các hệ thống lọc tiên tiến như công nghệ RO hoặc chưng cất. Tuy nước rất sạch, nhưng lại không cung cấp khoáng chất, do đó không nên sử dụng lâu dài làm nước uống chính hằng ngày nếu không có chế độ bổ sung khoáng hợp lý.
Khi chỉ số từ 5 đến dưới 50 ppm, nước vẫn rất tinh khiết, phù hợp để uống trực tiếp. Đây thường là nước sau lọc RO chưa qua bổ sung khoáng, và vẫn đảm bảo an toàn vệ sinh, nhưng thiếu khoáng chất có lợi cho cơ thể.
Trong khoảng 50–300 ppm, nước có mức chỉ số lý tưởng để sử dụng làm nước uống và sinh hoạt. Đây là mức được WHO khuyến nghị, vì không chỉ an toàn mà còn cung cấp khoáng chất cần thiết cho cơ thể, như canxi và magie. Nước trong khoảng này thường có vị dễ chịu, không quá nhạt cũng không gây cảm giác lạ miệng.
Từ 300 đến dưới 500 ppm, nước vẫn có thể sử dụng nhưng nên kiểm tra kỹ nguồn gốc, vì một phần chất rắn hòa tan có thể đến từ tạp chất hoặc ô nhiễm. Đây là ngưỡng trên mức lý tưởng, nên cần cân nhắc khi sử dụng lâu dài.
Nếu chỉ số trên 500 ppm, nước được xem là ô nhiễm, đặc biệt khi vượt qua 1000 ppm thì hoàn toàn không nên dùng để uống hay sinh hoạt, vì nguy cơ chứa kim loại nặng, muối khoáng dư thừa, hoặc các chất có hại khác.
Cách kiểm tra chỉ số TDS có trong nước
Việc kiểm tra tổng chất rắn hòa tan trong nước là một bước quan trọng giúp người dùng đánh giá được mức độ tinh khiết cũng như sự an toàn của nguồn nước đang sử dụng. Và bên dưới đây, Hoàng Hà Mobile sẽ cung cấp cho bạn 2 cách kiểm tra chỉ số này nhé.
Kiểm tra bằng bút thử điện
Bút thử chỉ số tổng chất rắn hòa tan là một thiết bị nhỏ gọn, dễ sử dụng, hoạt động dựa trên nguyên lý đo độ dẫn điện của nước. Các chất rắn hòa tan như muối khoáng, kim loại hay các ion trong nước sẽ ảnh hưởng đến khả năng dẫn điện của nước. Càng nhiều chất rắn hòa tan, độ dẫn điện càng cao, bút sẽ tính toán và đưa ra chỉ số tương ứng, được hiển thị dưới dạng ppm (phần triệu) hoặc mg/l.
Cách sử dụng bút đo rất đơn giản, phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người không có chuyên môn kỹ thuật. Người dùng chỉ cần bật thiết bị, sau đó nhúng đầu cảm biến của bút vào mẫu nước cần đo (đảm bảo nước đủ ngập phần cảm biến). Sau vài giây, chỉ số sẽ hiện trên màn hình LCD. Kết quả này giúp người dùng đánh giá nhanh chất lượng nguồn nước đang sử dụng, từ đó quyết định có nên lọc thêm, thay lõi lọc hay chuyển sang sử dụng nguồn nước khác.
Một số mẫu bút đo hiện đại còn tích hợp thêm chức năng đo nhiệt độ nước hoặc tự động tắt sau một thời gian không sử dụng, giúp tiết kiệm pin. Thiết bị này đặc biệt hữu ích cho các gia đình sử dụng máy lọc nước RO, vì có thể dùng để kiểm tra hiệu quả lọc bằng cách so sánh chỉ số TDS trước và sau khi lọc.
Kiểm tra bằng bút điện phân
Khi sử dụng bút điện phân, người dùng có thể quan sát những thay đổi màu sắc trong nước để xác định loại ion kim loại hay khoáng chất có mặt. Ví dụ, nếu nước chuyển sang màu nâu đỏ và có váng, điều này cho thấy nước chứa nhiều ion Fe²⁺ hoặc Fe³⁺, có thể là dấu hiệu của sự ô nhiễm do sắt.
Hay nếu nước xuất hiện màu xanh lơ và có vẩn kết tủa, đó có thể là do sự hiện diện của ion Cu²⁺, một dấu hiệu cho thấy nước bị ô nhiễm với đồng. Màu sắc xám nhạt có thể chỉ ra rằng nước chứa các ion Pb²⁺ hoặc Hg²⁺, là những kim loại nặng cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe. Trong trường hợp nước có màu nâu đen, điều này thường liên quan đến sự hiện diện của ion Mn²⁺, mangan, có thể làm nước có mùi hoặc tạo cặn.
Nếu bút chỉ sủi bọt mà không tạo kết tủa hay vẩn đục, điều này cho thấy nước gần như là nước tinh khiết, không chứa các chất rắn hòa tan. Ngược lại, nếu nước sủi bọt và tạo kết tủa trắng, điều này chỉ ra sự hiện diện của các ion Ca²⁺ hoặc Ag⁺, các khoáng chất có ích nhưng có thể gây cặn nếu nồng độ quá cao.
Một số phương pháp để cải thiện chỉ số TDS trong nước
Để cải thiện chỉ số và đảm bảo nước an toàn cho sức khỏe, bạn có thể tận dụng rất nhiều cách khác nhau. Và dưới đây là ba thủ thuật phổ biến được ứng dụng trong từng trường hợp tương thích bạn nhé.
Sử dụng máy lọc nước RO
Máy lọc nước RO hoạt động dựa trên nguyên lý lọc thẩm thấu ngược, trong đó nước sẽ đi qua một hệ thống từ 5 đến 10 cấp lọc. Quá trình lọc này được chia thành các giai đoạn để loại bỏ các tạp chất có kích thước lớn như bụi bẩn, bùn đất, và các hợp chất hữu cơ. Sau khi nước đã được lọc sơ bộ, nó tiếp tục đi qua màng lọc RO với kích thước lỗ lọc cực kỳ nhỏ, chỉ khoảng 0,0001 micromet – nhỏ hơn gấp nhiều lần so với đường kính của một sợi tóc. Chính vì vậy, các chất rắn hòa tan trong nước, bao gồm hóa chất, kim loại nặng, vi khuẩn, vi rút và các tạp chất khác không thể lọt qua màng lọc này.
Sau khi qua màng lọc RO, nước được xem là nước tinh khiết, với chỉ số tổng chất rắn hòa tan rất thấp, thường dưới 5 ppm. Điều này giúp loại bỏ hầu hết các khoáng chất có hại và những chất không mong muốn, đảm bảo rằng nước đầu ra là sạch và an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, một nhược điểm của công nghệ lọc RO là nước sau lọc sẽ thiếu một số khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Vì vậy, nhiều hệ thống lọc RO hiện đại đã được trang bị thêm các cấp lọc bổ sung để tái bổ sung khoáng chất cần thiết, giúp đảm bảo nước vừa sạch lại vừa có lợi cho sức khỏe.
Thay lõi lọc nước
Các máy lọc nước hiện đại thường sử dụng nhiều cấp lọc với các loại lõi khác nhau, bao gồm lõi thô (lọc cặn bẩn, tạp chất lớn), lõi carbon (loại bỏ mùi, chất hữu cơ), và lõi RO (lọc các chất rắn hòa tan có kích thước nhỏ). Khi lõi lọc đã làm việc trong một thời gian dài, chúng sẽ bị bão hòa và không còn khả năng lọc sạch nước như ban đầu. Điều này dẫn đến việc chỉ số TDS trong nước có thể tăng lên, làm giảm chất lượng nước. Nếu lõi lọc không được thay thế đúng hạn, nước có thể chứa nhiều tạp chất, thậm chí là vi khuẩn và kim loại nặng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Thời gian thay lõi lọc nước phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại lõi lọc, nguồn nước đầu vào (nước máy, nước giếng, hay nước mưa), cũng như mức độ ô nhiễm của nguồn nước. Thông thường, các lõi thô hoặc lõi carbon cần thay thế sau khoảng 6 tháng đến 1 năm, trong khi màng RO có thể kéo dài từ 1 đến 2 năm trước khi cần thay mới. Nếu nguồn nước của gia đình bạn có mức độ ô nhiễm cao, việc thay lõi lọc có thể cần thực hiện thường xuyên hơn để đảm bảo chất lượng nước luôn ổn định.
Kết luận
Như vậy, Hoàng Hà Mobile đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chỉ số TDS thông qua khái niệm và ý nghĩa chỉ số. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp bạn cải thiện được chất lượng nước đang sử dụng tại nhà nhé.
Xem thêm:
![Bảng giá iPhone mới và loạt ưu đãi khủng: Cập nhật mới nhất [2025]](https://hoanghamobile.com/tin-tuc/wp-content/uploads/2025/12/iPhone-13-768x402.jpg)
