Chat GPT là công cụ AI mạnh mẽ hỗ trợ con người trong nhiều lĩnh vực như học tập, sáng tạo nội dung và làm việc. Nhưng những tác hại của Chat GPT là điều ít ai biết. Song song với những tiện ích mà nó mang lại, Chat GPT cũng ẩn chứa nhiều mặt trái đáng lo ngại. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác hại của công cụ AI này và cách sử dụng công cụ này một cách thông minh, hiệu quả.
Chat GPT là gì?
Chat GPT là một mô hình hội thoại thông minh do OpenAI phát triển, dựa trên kiến trúc Transformer – công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên tiên tiến từng được Google giới thiệu. Đây là nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng giao tiếp tự nhiên, mô phỏng tương tác giống con người và trả lời đa dạng câu hỏi trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Được huấn luyện từ hàng tỷ dữ liệu ngôn ngữ công khai, Chat GPT được xem là một trong những mô hình ngôn ngữ mạnh mẽ nhất hiện nay. Nó có thể thực hiện nhiều tác vụ khác nhau như sáng tạo nội dung, hỗ trợ lập trình, viết quảng cáo, phân tích dữ liệu và giải thích thông tin phức tạp.
Phiên bản Chat GPT-5 đã phát hành vào tháng 8 năm 2025. Sự kiện này đánh dấu bước tiến vượt bậc của OpenAI với khả năng phản hồi chính xác hơn, sáng tạo hơn và hỗ trợ tương tác qua cả văn bản, giọng nói lẫn hình ảnh.
Ngoài ra, Chat GPT-5 còn được tích hợp chức năng tự động hóa. Nó cho phép người dùng đặt chỗ nhà hàng, mua sắm, hoặc truy cập Gmail, Google Calendar khi được cấp quyền, đồng thời có thể tạo video và hình ảnh ngay trong cuộc hội thoại. Nhờ những cải tiến này, Chat GPT ngày càng trở nên linh hoạt, mạnh mẽ và gần gũi với người dùng, mở ra một kỷ nguyên mới cho việc ứng dụng AI trong đời sống hàng ngày.
Những lợi ích không thể phủ nhận của Chat GPT
Trước khi tìm hiểu những tác hại của Chat GPT, chúng ta đều biết rằng Chat GPT không chỉ là một công cụ trò chuyện thông minh mà còn là trợ lý ảo toàn diện, mang lại nhiều giá trị trong học tập, công việc và kinh doanh. Nhờ khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên mạnh mẽ, Chat GPT có thể giao tiếp, hiểu ngữ cảnh và phản hồi linh hoạt như con người, giúp tiết kiệm thời gian và tối ưu hiệu suất cho người dùng cũng như doanh nghiệp.
Một số lợi ích nổi bật của Chat GPT gồm có:
- Hoạt động đa nền tảng, tương thích với web, ứng dụng di động và nhiều hệ thống khác.
- Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ, giúp người dùng trên toàn cầu dễ dàng truy cập và sử dụng.
- Cung cấp câu trả lời nhanh chóng cho hầu hết mọi lĩnh vực như giáo dục, lịch sử, công nghệ, kinh tế, chính trị, văn hóa,…
- Có thể sáng tạo nội dung tự động như viết bài, biên kịch, soạn thảo thư, hoặc tạo ý tưởng marketing.
- Giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng thông qua phản hồi tức thì và chính xác.
- Tự động hóa các quy trình thủ công, tăng năng suất và giảm chi phí vận hành.
- Phân tích dữ liệu, tổng hợp thống kê, hỗ trợ doanh nghiệp ra quyết định chiến lược hiệu quả hơn.
Những tác hại của Chat GPT có thể bạn chưa nhận ra
Sau đây là những tác hại mà bạn cần lưu ý khi sử dụng công cụ Chat GPT hiện nay:
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực giáo dục
Chat GPT có thể tạo ra bài luận, giải bài tập, hoặc viết báo cáo chỉ trong vài giây. Điều này khiến nhiều học sinh, sinh viên dựa dẫm vào công cụ thay vì tự nghiên cứu và học hỏi. Ví dụ, một sinh viên có thể yêu cầu Chat GPT viết luận văn về “biến đổi khí hậu” mà không cần đọc tài liệu hay hiểu bản chất vấn đề.
Về lâu dài, điều này dẫn đến giảm khả năng tư duy phản biện, sáng tạo và kỹ năng viết học thuật của người học. Ngoài ra, tình trạng đạo văn và gian lận học tập bằng AI đang ngày càng khó kiểm soát trong các trường đại học.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực truyền thông
Chat GPT có khả năng tạo ra nội dung tự nhiên, dễ đọc và có vẻ đáng tin, nhưng không phải lúc nào cũng chính xác. Nhiều người đã lợi dụng công cụ này để tạo ra tin tức giả, nội dung tuyên truyền sai lệch hoặc chỉnh sửa thông tin nhằm thao túng dư luận.
Chẳng hạn, chỉ cần một câu lệnh đơn giản, Chat GPT có thể viết hàng chục bài tin tức về một sự kiện không có thật. Việc này đe dọa tính minh bạch thông tin, khiến người đọc khó phân biệt giữa tin thật và tin giả, đặc biệt trên mạng xã hội.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực việc làm
Sự phát triển của Chat GPT đã khiến nhiều ngành nghề đối mặt với nguy cơ mất việc, nhất là các công việc mang tính lặp lại hoặc liên quan đến xử lý ngôn ngữ như nhập liệu, dịch thuật, chăm sóc khách hàng, và viết nội dung marketing.
Ví dụ, một công ty truyền thông có thể sử dụng Chat GPT để viết hàng trăm bài PR thay vì thuê đội ngũ biên tập viên. Hệ quả là nhiều lao động trí óc cấp thấp có thể bị thay thế, làm gia tăng áp lực thất nghiệp và mất cân bằng lao động trong tương lai.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực công nghệ và an ninh mạng
Khi người dùng nhập thông tin cá nhân hoặc dữ liệu công việc vào Chat GPT, những dữ liệu đó có thể bị lưu trữ hoặc phân tích để huấn luyện mô hình trong tương lai. Nếu không được quản lý đúng cách, điều này dễ dẫn đến rò rỉ dữ liệu nhạy cảm như thông tin tài chính, kế hoạch nội bộ doanh nghiệp hay dữ liệu khách hàng.
Đã có trường hợp nhân viên kỹ thuật nhập mã nguồn bí mật của công ty vào Chat GPT để tìm lỗi. Sau đó phần mã này xuất hiện trong phản hồi dành cho người khác. Đây là một rủi ro bảo mật nghiêm trọng.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực đạo đức và xã hội
Chat GPT học từ dữ liệu trên internet, đây là nơi vốn chứa đầy định kiến về giới tính, chủng tộc, tôn giáo hoặc văn hóa. Điều này khiến mô hình có thể vô tình phản hồi theo hướng thiên vị, xúc phạm hoặc củng cố định kiến xã hội.
Ví dụ, khi được yêu cầu mô tả nhà lãnh đạo giỏi, Chat GPT có thể ưu tiên mô tả hình ảnh nam giới, phản ánh thiên kiến trong dữ liệu gốc. Bên cạnh đó, việc người dùng phụ thuộc quá nhiều vào AI để đưa ra quyết định (như chọn nghề nghiệp, đánh giá con người, hoặc tư vấn tâm lý) có thể khiến xã hội trở nên lệ thuộc và thiếu khả năng đánh giá độc lập.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực pháp lý và quản trị thông tin
Vì Chat GPT tạo ra văn bản như con người, rất khó xác định ai là tác giả thật sự của nội dung và ai chịu trách nhiệm khi xảy ra sai phạm. Trong lĩnh vực pháp lý, điều này gây ra nhiều tranh cãi: nếu một hợp đồng, bài báo hay tài liệu được AI viết ra và có sai sót thì ai sẽ chịu trách nhiệm pháp lý? Ngoài ra, việc phân biệt giữa nội dung do người viết và AI tạo ra đang trở thành thách thức lớn đối với các cơ quan kiểm duyệt và truyền thông.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực tâm lý học và hành vi con người
Chat GPT khiến việc trò chuyện, chia sẻ và tìm lời khuyên trở nên dễ dàng, nhưng điều đó cũng làm con người ngày càng xa rời giao tiếp xã hội thực tế. Người dùng có xu hướng tìm đến AI để tâm sự, xin lời khuyên hoặc giải quyết cảm xúc, thay vì nói chuyện với bạn bè hoặc chuyên gia.
Về lâu dài, điều này có thể dẫn đến cô lập xã hội, giảm kỹ năng giao tiếp và phụ thuộc cảm xúc vào máy móc. Đặc biệt là trong giới trẻ, những người dành nhiều thời gian trực tuyến.
Tác hại của Chat GPT trong lĩnh vực chính trị và xã hội
AI như Chat GPT có thể được sử dụng để tạo hàng loạt bình luận, bài viết hoặc chiến dịch truyền thông tự động nhằm định hướng dư luận hoặc tấn công cá nhân trên mạng xã hội. Trong bối cảnh bầu cử, các tổ chức có thể dùng AI để viết hàng nghìn bài ủng hộ hoặc phản đối ứng viên, làm sai lệch thông tin và gây nhiễu cho công chúng. Đây là mối đe dọa nghiêm trọng đến nền dân chủ, khi niềm tin của người dân bị lung lay bởi những ý kiến được máy tạo ra chứ không phải con người.
Chat GPT là công cụ mạnh mẽ, nhưng sức mạnh đó chỉ thực sự hữu ích khi được sử dụng đúng mục đích và có đạo đức. Người dùng cần rèn luyện khả năng kiểm chứng thông tin, tránh phụ thuộc hoàn toàn vào AI và hiểu rằng công nghệ chỉ nên hỗ trợ chứ không thay thế tư duy con người. Đồng thời, các tổ chức và nhà phát triển cần đặt ra chuẩn mực quản lý, bảo mật và đạo đức rõ ràng để hạn chế những tác động tiêu cực của trí tuệ nhân tạo trong tương lai.
Mẹo sử dụng Chat GPT hiệu quả, lành mạnh, an toàn
Sau khi tìm hiểu của tác hại của của Chat GPT, dưới đây là một số mẹo quan trọng giúp bạn khai thác Chat GPT hiệu quả, tránh rủi ro và đảm bảo an toàn thông tin cá nhân:
- Xác định rõ mục tiêu trước khi đặt câu hỏi: Hãy xác định bạn muốn Chat GPT giúp gì. Bạn muốn viết bài, tóm tắt, tìm hiểu kiến thức hay hỗ trợ học tập để đặt câu hỏi cụ thể và dễ hiểu nhất.
- Đặt câu hỏi chi tiết và rõ ràng: Câu hỏi càng cụ thể thì câu trả lời càng chính xác. Tránh dùng câu chung chung như “hãy nói về AI” mà nên hỏi “AI ảnh hưởng thế nào đến ngành giáo dục?”.
- Luôn kiểm chứng thông tin: Chat GPT có thể đưa ra dữ liệu chưa chính xác hoặc lỗi thời, vì vậy hãy so sánh với các nguồn chính thống như báo chí, website uy tín hoặc tài liệu khoa học.
- Không chia sẻ thông tin cá nhân hoặc dữ liệu nhạy cảm: Tránh nhập các dữ liệu như số CMND, tài khoản ngân hàng, mật khẩu hay thông tin nội bộ doanh nghiệp để đảm bảo quyền riêng tư.
- Sử dụng Chat GPT như công cụ hỗ trợ, không thay thế tư duy: Hãy xem Chat GPT là người đồng hành giúp bạn tham khảo và gợi ý ý tưởng, chứ không phải là người làm thay toàn bộ công việc.
- Học cách yêu cầu phản biện hoặc so sánh thông tin: Khi nhận được câu trả lời, hãy yêu cầu Chat GPT “so sánh ưu – nhược điểm” hoặc “đưa quan điểm trái chiều” để có góc nhìn toàn diện hơn.
Lời kết
Không thể phủ nhận rằng Chat GPT đang mở ra kỷ nguyên mới cho công nghệ trí tuệ nhân tạo. Nhưng những tác hại của Chat GPT được chia sẻ qua bài viết trên là đánh giá khách quan từ góc nhìn thực tế. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn, mỗi người dùng nên coi Chat GPT là công cụ hỗ trợ, không phải là người thay thế tư duy.
Tham khảo bài viết liên quan:
Chat GPT Tiếng Việt: Hướng Dẫn Toàn Tập từ A-Z (Cập nhật 2025)
Bard Chat và Chat GPT: Nên sử dụng công cụ nào ở thời điểm hiện tại?
