Khả năng bảo mật của Android gây tranh cãi vì đôi khi nó tiềm tàng nhiều mối đe dọa khó lường. Các ứng dụng phần mềm gián điệp và phần mềm theo dõi có thể được bí mật cài đặt trên điện thoại của nạn nhân để theo dõi hoạt động của họ. Điều này gây ra nhiều hệ lụy nguy hiểm do thông tin người dùng bị đánh cắp thông tin.
Các ứng dụng phần mềm gián điệp đánh cắp mọi thứ
Tin nhắn, nhật ký cuộc gọi, email, ảnh và video đều có thể trở thành mục tiêu đánh cắp thông tin. Thậm chí tin tặc có thể kích hoạt micrô và máy ảnh, rồi bí mật chuyển những đoạn ghi âm đến một máy chủ từ xa để kẻ xấu có thể truy cập. Vì chính sách của Google Play không cho phép các ứng dụng theo dõi được đăng bán nên những ứng dụng này được bán thông qua các trang web của bên thứ ba và do người dùng tự tải xuống.
Do thiếu cơ chế bảo vệ trên điện thoại Android nên tình hình bảo mật thông tin người dùng khá mơ hồ, đặc biệt là đối với những người không đặc biệt am hiểu về công nghệ. Một hợp tác nghiên cứu do Alex Liu từ Đại học California, San Diego đứng đầu, đã liệt kê các ứng dụng phần mềm theo dõi có sẵn trên các trang web trực tuyến của bên thứ ba — và nhận thấy chúng chứa nhiều điểm đáng lo ngại.
Phạm vi thiệt hại chúng gây ra rất rộng
Xét về khả năng cơ bản, các ứng dụng này có thể truy cập các danh sách, nhật ký cuộc gọi, danh bạ. Thông tin được lấy từ các ứng dụng khác được cài đặt trên điện thoại của nạn nhân, chi tiết vị trí, thông tin mạng và tệp phương tiện. Phần lớn các ứng dụng này cũng có thể bí mật truy cập nguồn cấp dữ liệu máy ảnh và micrô để chụp đa phương tiện, chụp ảnh màn hình thông qua lệnh từ xa và thậm chí truy cập dữ liệu được bảo vệ.
Chưa dừng lại ở đó, nhiều ứng dụng được chỉ ra rằng đã cố gắng che giấu quá trình gỡ cài đặt chúng. Chúng vô hiệu hóa các nút “Buộc dừng” và “Gỡ cài đặt” trong một số trường hợp. Người ta sẽ nghĩ rằng việc xem nhanh trình khởi chạy ứng dụng sẽ cảnh báo cho nạn nhân về bất kỳ đáng ngờ nào được cài đặt trên điện thoại của họ. Nhưng đặc quyền này không có sẵn cho nạn nhân của các ứng dụng phần mềm gián điệp này. Mô hình đăng ký có thể có giá từ 30 đến 100 đô-la (khoảng 705 ngàn đến 2 triệu 360 ngàn đồng).
Thủ thuật ẩn, thao túng và “lừa dối” hệ thống
Hầu hết các ứng dụng xấu cố gắng che giấu hoặc sử dụng tên và biểu tượng “an toàn” để tránh bị nghi ngờ. Ví dụ: nhiều ứng dụng phần mềm gián điệp đã cố ẩn dưới vỏ bọc của các ứng dụng có tên như “Wi-Fi”, “Dịch vụ Internet” và “Dịch vụ đồng bộ hóa”, kết hợp với các biểu tượng hệ thống đáng tin cậy để giúp tránh mọi nghi ngờ. Vì đây là những dịch vụ cốt lõi của điện thoại nên nhiều người dùng sẽ không muốn tương tác với chúng vì sợ rằng nó sẽ phá vỡ các hệ thống tương ứng trên điện thoại
Một số ứng dụng này đã chủ động ẩn biểu tượng ứng dụng sau khi được cài đặt để nạn nhân không bao giờ đoán được rằng phần mềm giám sát đang hoạt động trên điện thoại của họ. Hơn nữa, hầu hết các ứng dụng này, mặc dù chạy ẩn và lạm dụng hệ thống quyền của Android, nhưng không xuất hiện trên màn hình ứng dụng gần đây.
Các trình dọn dẹp bộ nhớ ít có khả năng gắn cờ các phần mềm gián điệp là dư thừa vì các ứng dụng này luôn chạy ngầm. Thủ thuật “lách luật” của một số ứng dụng gián điệp là thứ gây ra những cơn ác mộng về quyền riêng tư.
Vậy có thể làm gì để ngăn chặn các ứng dụng này?
Bạn phải có hành động chủ động ngăn chặn vì Android không có bất kỳ hệ thống tự động nào để cảnh báo về các ứng dụng phần mềm gián điệp. Bạn có thể chú ý một số dấu hiệu bất thường. Ví dụ: Vì những ứng dụng này liên tục chạy nền, nên bạn sẽ gặp phải tình trạng sử dụng pin cao bất thường, hoặc mức sử dụng dữ liệu di động của bạn đột ngột tăng lên cũng là dấu hiệu cho thấy có điều gì đó không ổn, các ứng dụng phần mềm gián điệp liên tục gửi các gói dữ liệu lớn, bao gồm tệp phương tiện, nhật ký email,… trên một máy chủ từ xa.
Một cách dễ dàng khác để tìm những ứng dụng mờ ám này là kiểm tra danh sách tất cả các ứng dụng được cài đặt trên điện thoại của bạn từ Cài đặt. Nếu bạn thấy bất kỳ ứng dụng nào có vẻ đáng ngờ, bạn cần loại bỏ chúng. Bạn cũng nên dùng Bảng điều khiển quyền riêng tư, một tính năng được giới thiệu với Android 12, để xem tất cả các quyền được cấp cho từng ứng dụng.
Cùng Follow kênh Youtube của Hoàng Hà Mobile để cập nhật những tin tức mới nhất, sinh động nhất nhé!
Xem thêm: Trên tay nhanh Samsung Galaxy S23: NHỎ mà có VÕ!
