Lốc tủ lạnh là bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống làm mát, đóng vai trò quan trọng giúp thiết bị vận hành ổn định. Khi lốc không chạy, thiết bị sẽ mất khả năng làm mát, gây ảnh hưởng đến việc bảo quản thực phẩm. Vậy thành phần này hoạt động như thế nào? Nguyên nhân nào khiến lốc bị hỏng, và cách khắc phục là gì? Trong bài viết này, Hoàng Hà Mobile sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn, dấu hiệu nhận biết khi lốc gặp sự cố và các giải pháp sửa chữa hiệu quả để đảm bảo máy luôn hoạt động tốt.
Lốc tủ lạnh là gì?
Bạn đã từng nghe đến bộ phận này chưa? Cùng tìm hiểu qua thông tin dưới đây:
Lốc là thành phần nào?
Lốc, còn gọi là máy nén của tủ lạnh, là bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống làm lạnh, đóng vai trò như “trái tim” của thiết bị. Nó có nhiệm vụ nén môi chất lạnh (gas) và duy trì áp suất để tạo ra hơi lạnh, giúp bảo quản thực phẩm trong điều kiện nhiệt độ ổn định. Lốc tủ lạnh thường được thiết kế dưới dạng một khối kín, bên trong chứa các thành phần, giúp thiết bị vận hành bền bỉ và hiệu quả. Bộ phận này quyết định đến hiệu suất làm lạnh cũng như độ bền của tủ lạnh.
Nếu lốc gặp sự cố, quá trình làm mát sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, có thể khiến thực phẩm bị hư hỏng và tiêu tốn nhiều điện năng hơn. Vì vậy, việc giữ cho lốc hoạt động ổn định là yếu tố quan trọng để tủ lạnh vận hành tốt..
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lốc tủ lạnh
Đây một bộ phận quan trọng, gồm nhiều thành phần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo quá trình làm lạnh diễn ra hiệu quả. Bên trong lốc có động cơ điện, piston, van hút – nén, buồng nén và dầu bôi trơn:
- Động cơ điện cung cấp năng lượng để vận hành piston, tạo lực hút và nén môi chất lạnh (gas).
- Piston di chuyển lên xuống trong buồng nén, giúp nén gas đến áp suất cao.
- Van hút có nhiệm vụ điều tiết luồng gas từ dàn bay hơi vào buồng nén.
- Van nén đảm bảo khí gas chỉ đi theo một chiều, bị không chảy ngược lại.
- Dầu bôi trơn giúp giảm ma sát, duy trì tuổi thọ cho các bộ phận bên trong lốc.
Về nguyên lý hoạt động, thành phần này làm việc theo một chu trình khép kín. Đầu tiên, gas lạnh từ dàn bay hơi được lốc hút vào và nén ở áp suất cao. Sau khi nén, gas chuyển sang trạng thái có nhiệt độ cao và áp suất lớn, được đẩy qua dàn nóng để tỏa nhiệt ra môi trường bên ngoài.
Tiếp theo, gas đi qua van tiết lưu, giảm áp suất đột ngột, khiến nhiệt độ giảm xuống. Lúc này, môi chất lạnh tiếp tục đi qua dàn bay hơi, hấp thụ nhiệt bên trong tủ để làm lạnh thực phẩm. Cuối cùng, gas quay trở lại lốc, bắt đầu chu trình mới.
Quá trình này diễn ra liên tục, giúp duy trì nhiệt độ ổn định trong tủ lạnh, đảm bảo hiệu quả bảo quản thực phẩm.
Các dấu hiệu cho thấy lốc tủ lạnh đang bị hỏng
Nếu bộ phận này gặp sự cố, sẽ có một số dấu hiệu phổ biến sau, bao gồm:
Phát ra nhiệt nóng bất thường: Mặc dù tủ lạnh khi hoạt động sẽ có nhiệt độ nhất định, nhưng nếu bề mặt lốc trở nên quá nóng. Đây có thể là dấu hiệu của việc quá tải hoặc dầu bôi trơn bên trong bị hao hụt, khiến các linh kiện ma sát mạnh hơn. Nếu không khắc phục kịp thời, lốc có thể bị cháy hoặc hỏng hoàn toàn.
Không nghe tiếng hoạt động: Khi bật tủ nhưng không nghe thấy tiếng lốc chạy, hoặc tủ không làm lạnh dù đã cắm điện, có thể lốc đã bị hư hỏng nghiêm trọng. Nguyên nhân có thể do đứt cuộn dây bên trong, hỏng tụ khởi động hoặc chập cháy động cơ. Nếu gặp tình trạng này, người dùng cần kiểm tra nguồn điện và liên hệ thợ sửa chữa để tránh ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
Tủ lạnh phát ra tiếng ồn lớn bất thường: Lốc thông thường sẽ chạy êm, chỉ phát ra tiếng rung nhẹ. Tuy nhiên, nếu có tiếng ồn lớn, rung lắc mạnh hoặc âm thanh bất thường như “lạch cạch” hoặc “rè rè”, rất có thể lốc đã bị hỏng hoặc các linh kiện bên trong bị mài mòn.
Nhiệt độ trong tủ lạnh không ổn định, thay đổi liên tục: Nếu lốc hoạt động kém hoặc mất khả năng nén gas, luồng khí lạnh trong tủ sẽ không được duy trì đều đặn, dẫn đến tình trạng thực phẩm bị hỏng nhanh hơn.
Dàn nóng tủ lạnh ngắt liên tục: Khi dàn nóng hoạt động không bình thường, quá trình tản nhiệt bị gián đoạn, khiến hiệu suất làm lạnh giảm đáng kể.
Nguyên nhân lốc tủ lạnh không chạy và cách khắc phục
Khi nhận thấy một trong các dấu hiệu trên, người dùng nên kiểm tra và sửa chữa lốc sớm để tránh tình trạng hư hỏng nặng hơn, làm ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của tủ và tiêu tốn nhiều điện năng hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra vấn đề trên:
Lốc bị hỏng do nguồn điện
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến lốc không hoạt động là do sự cố về nguồn điện. Nếu tủ lạnh không chạy hoặc chạy chập chờn, người dùng nên kiểm tra dây nguồn và ổ cắm xem có bị lỏng, đứt hoặc hỏng không. Ngoài ra, rơ-le bảo vệ quá nhiệt cũng có thể bị ngắt do tủ lạnh phải hoạt động quá tải trong thời gian dài. Khi rơ-le này ngắt, nó sẽ không thể khởi động, dẫn đến tình trạng tủ lạnh không làm mát.
Hỏng rơ-le khởi động hoặc tụ điện
Bên cạnh đó, hỏng rơ-le khởi động hoặc tụ điện cũng là một nguyên nhân làm hỏng lốc. Rơ-le khởi động có nhiệm vụ cấp nguồn cho lốc, nếu linh kiện này hỏng, lốc sẽ không thể hoạt động. Tương tự, tụ điện đóng vai trò hỗ trợ lốc khởi động ban đầu, nếu tụ bị yếu hoặc hỏng, lốc sẽ không thể chạy hoặc chỉ chạy được trong thời gian ngắn rồi ngắt. Để khắc phục, người dùng cần kiểm tra kỹ hệ thống điện, rơ-le và tụ điện, đồng thời sử dụng thiết bị ổn áp nếu nguồn điện trong nhà không ổn định.
Lốc tủ lạnh bị kẹt cơ hoặc hỏng bên trong
Sau thời gian dài sử dụng, động cơ bên trong lốc có thể bị kẹt do nhiều nguyên nhân khác nhau. Một trong số đó là dầu bôi trơn bị khô hoặc biến chất, khiến các bộ phận bên trong lốc không thể hoạt động trơn tru. Ngoài ra, nếu các linh kiện bên trong bị hao mòn hoặc hỏng, lốc sẽ gặp khó khăn khi khởi động hoặc thậm chí không thể chạy được.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất của lốc bị kẹt cơ là tiếng kêu lạ hoặc rung mạnh khi tủ lạnh cố gắng khởi động. Trong nhiều trường hợp, lốc có thể phát ra âm thanh “rè rè” liên tục nhưng không thể chạy, hoặc chạy một lúc rồi dừng. Nếu gặp tình trạng này, người dùng không nên cố khởi động tủ nhiều lần, vì có thể làm cháy động cơ bên trong. Cách khắc phục tối ưu là kiểm tra và thay dầu bôi trơn, hoặc trong trường hợp lốc bị hỏng nặng, cần thay thế lốc mới để đảm bảo tủ lạnh hoạt động ổn định.
Gas tủ lạnh bị rò rỉ hoặc hết gas
Gas là môi chất quan trọng giúp hệ thống làm lạnh vận hành hiệu quả. Khi tủ bị rò rỉ hoặc hết gas, lốc tủ lạnh vẫn có thể chạy nhưng không tạo ra hơi lạnh, khiến thực phẩm không được bảo quản tốt. Áp suất gas thấp là nguyên nhân khiến lốc phải hoạt động liên tục mà không đạt hiệu suất mong muốn.
Dấu hiệu nhận biết rõ nhất là thiết bị không mát dù lốc vẫn chạy. Ngoài ra, người dùng có thể kiểm tra dàn nóng và dàn lạnh. Nếu chúng không có hơi lạnh hoặc chỉ hơi mát nhẹ, rất có thể gas đã bị rò rỉ hoặc cạn kiệt. Nguyên nhân gây rò rỉ gas có thể do đường ống dẫn gas bị hở, lỗ mọt hoặc van gas bị lỏng. Khi phát hiện vấn đề này, bạn cần kiểm tra và bổ sung gas kịp thời để tránh lốc hoạt động quá tải, gây hư hỏng nặng hơn.
Lốc quá tải, nóng và tự ngắt
Một nguyên nhân khác khiến lốc tủ lạnh bị hỏng là do hoạt động quá tải trong thời gian dài. Khi lốc phải chạy liên tục mà không có thời gian nghỉ, động cơ sẽ bị nóng lên, dẫn đến tình trạng tự ngắt để bảo vệ hệ thống. Điều này thường xảy ra khi người dùng để tủ lạnh hoạt động ở công suất cao trong thời gian dài, hoặc cửa tủ bị hở, khiến lốc phải chạy liên tục để bù nhiệt.
Ngoài ra, nhiệt độ môi trường quá cao cũng có thể khiến lốc bị nóng và ngừng hoạt động. Nếu tủ lạnh được đặt ở nơi có nhiệt độ cao, không gian chật hẹp hoặc gần nguồn nhiệt như bếp gas, lốc sẽ khó tản nhiệt, dẫn đến tình trạng quá tải.
Để khắc phục, người dùng nên đặt tủ lạnh ở nơi thông thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp, và kiểm tra định kỳ xem lốc có bị bám bụi hoặc bị chặn bởi vật cản không. Nếu lốc thường xuyên bị quá tải, việc bảo dưỡng và kiểm tra hệ thống làm lạnh sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị.
Cách bảo dưỡng lốc tủ lạnh để tăng tuổi thọ
Để kéo dài tuổi thọ của lốc, người dùng cần thực hiện bảo dưỡng định kỳ và sử dụng tủ lạnh đúng cách.
- Vệ sinh dàn nóng và dàn lạnh định kỳ: Dàn nóng và dàn lạnh có nhiệm vụ tản nhiệt và hấp thụ nhiệt, giúp tủ lạnh làm mát hiệu quả. Người dùng nên vệ sinh dàn nóng và dàn lạnh ít nhất 3-6 tháng/lần để duy trì hiệu quả làm lạnh tốt nhất.
- Không nên để tủ lạnh quá tải: Khi tủ chứa quá nhiều thực phẩm, không gian lưu thông khí lạnh bị hạn chế, khiến lốc phải làm việc nhiều hơn để duy trì nhiệt độ ổn định. Người dùng nên sắp xếp thực phẩm hợp lý, không lấp kín các khe thoát khí.
- Đặt tủ lạnh ở nơi thoáng mát: Tủ lạnh nên được đặt cách tường ít nhất 10-15 cm, tránh ánh nắng trực tiếp và xa các thiết bị tỏa nhiệt như bếp gas hoặc lò vi sóng.
- Kiểm tra gas định kỳ là biện pháp quan trọng để đảm bảo lốc hoạt động hiệu quả. Nếu gas bị rò rỉ hoặc cạn kiệt, lốc sẽ phải làm việc liên tục để bù nhiệt, dẫn đến quá tải và giảm tuổi thọ. Người dùng nên gọi thợ kỹ thuật kiểm tra gas mỗi 6-12 tháng/lần để đảm bảo hệ thống làm lạnh luôn vận hành trơn tru.
Thực hiện các biện pháp bảo dưỡng trên không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ của lốc mà còn giúp tiết kiệm điện năng và bảo vệ thực phẩm tốt hơn.
Tạm kết
Như vậy, Hoàng Hà Mobile đã cung cấp thông tin cho bạn về lốc tủ lạnh và một số nguyên nhân cũng như cách khắc phục khi lốc không hoạt động. Bạn có thể tham khảo và xử lý khi xảy ra vấn đề với thiết bị nhà mình nhé. Và đừng quên truy cập kênh YouTube Hoàng Hà Channel để cập nhật nhiều hơn những tin tức công nghệ nóng hổi.
Xem thêm:
