Định danh điện tử là một phương pháp xác định danh tính của các cá nhân bằng công nghệ điện tử và đính kèm đầy đủ thông tin như giấy tờ tùy thân truyền thống. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng nhau tìm hiểu tài khoản định danh điện tử là gì cũng như hướng dẫn định danh cho những người không biết.
Định danh điện tử là gì?
Định danh điện tử ngày càng trở nên quan trọng và phổ biến trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt khi xã hội ngày càng số hóa. Định danh điện tử là cách xác định danh tính, nhân thân của một người trên môi trường số. Mã định danh của mỗi người cũng chính là số căn cước công dân của họ.
Ngay cả khi bạn hay bất kỳ người nào khác không thể cung cấp hay xuất trình giấy tờ tùy thân, chúng ta vẫn có thể sử dụng công nghệ điện tử và ứng dụng hỗ trợ để xác minh tôi là ai, quê quán ở đâu,… Đồng thời cho phép bạn thực hiện xác giao dịch nhanh chóng, minh bạch và sử dụng dịch vụ công với mọi thông tin hoàn toàn chuẩn xác.
Hiện nay, Việt Nam đã và đang chuyển đổi sang sử dụng tài khoản định danh điện tử với nhiều tiện ích hơn. Việc định danh điện tử áp dụng đối với mọi công dân cũng như các cơ quan nhà nước khi làm thủ tục hành chính.
Vai trò của định danh điện tử là gì?
Định danh điện tử không chỉ đơn thuần là một công cụ xác thực danh tính mà còn là nền tảng cho nhiều hoạt động và dịch vụ trực tuyến khác xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Sau đây sẽ là một số vai trò thiết yếu mà tài khoản định danh điện tử mang lại cho chúng ta.
Xác thực danh tính
Định danh điện tử có thể được coi là một phương thức mới để chúng ta có thể tự xác minh danh tính bản thân trong thời đại số. Mọi thông tin trên căn cước công dân dưới dạng thẻ cứng cũng sẽ được tích hợp đầy đủ trên tài khoản định danh điện tử.
Cách thức này có ưu điểm là giúp xác minh danh tính người dùng một cách chính xác. Đồng thời nó có tính bảo mật quyền riêng tư cao để ngăn chặn các hoạt động gian lận, lừa đảo. Chúng ta không sợ bị đánh cắp thông tin cá nhân.
Thực hiện giao dịch trực tuyến
Bạn có thể dễ dàng thực hiện mọi giao dịch trực tuyến như các dịch vụ công của nhà nước, thanh toán hóa đơn, mua sắm online thông qua việc xác định tài khoản định danh từ số điện thoại cá nhân, email. Cách này tiết kiệm thời gian và công sức hơn so với các phương thức xác thực truyền thống.
Đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia
Công dân Việt Nam hiện nay đã và đang sở hữu cho mỗi người một tài khoản định danh điện tử riêng. Khi thực hiện các thủ tục hành chính hay dịch vụ công, hay vì việc phải xuất trình nhiều giấy tờ như trước, tài khoản định danh điện tử đã được tích hợp đầy đủ mọi thông tin cần thiết.
Nhờ vậy, quá trình thực hiện sẽ diễn ra nhanh chóng, thuận tiện hơn. Về phía cơ quan nhà nước, việc kiểm tra thông tin công dân bằng định danh điện tử cũng góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhanh chóng, kịp thời mà vẫn đảm bảo tính chính xác tuyệt đối. Với ý nghĩa này, mọi người nên biết định danh điện tử là gì và tiến hành xác thực càng sớm càng tốt.
Bảo vệ quyền lợi của người dân
Định danh điện tử đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thông tin của chúng ta. Đồng thời, đảm bảo tính công bằng và bình đẳng khi tất cả đều có phương thức xác thực danh tính như nhau, không phân biệt giai cấp, nghề nghiệp hay độ tuổi, học thức.
Tài khoản định danh điện tử là gì?
Tiếp nối của việc giải thích khái niệm định danh danh điện tử là gì, hãy cùng tìm hiểu tới tài khoản định danh điện tử. Vì mỗi chúng ta là những cá thể khác nhau và hoạt động độc lập. Do đó, mỗi người sẽ có một tài khoản định danh điện tử riêng, không ai giống ai. Nó có chức năng tương tự giấy tờ tùy thân truyền thống (chứng minh nhân dân/căn cước công dân) mà trước đây chúng ta vẫn hay sử dụng.
Quy định theo pháp luật
Theo quy định tại Khoản 7, Điều 2, Quyết định số 34/2021/QĐ-TTg quy định như sau: “Tài khoản định danh điện tử là tập hợp gồm tên đăng nhập, mật khẩu hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi Hệ thống định danh và xác thực điện tử của Bộ Công An”.
Trong đó, tên đăng nhập đồng thời là mã số định danh của mỗi người. Đó là dãy 15 số in trên căn cước công dân, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp và xác thực, không ai giống ai. Còn mật khẩu sẽ được xác minh thông qua hình thức số điện thoại cá nhân hoặc email đã đăng ký trên hệ thống VNeID.
Các thức hoạt động
Nếu chưa biết cách định danh điện tử, bạn có thể tìm hiểu thông qua các phương thức sau:
- VNeID: Là ứng dụng do Bộ Công an phát triển, tích hợp nhiều loại giấy tờ tùy thân vào một nơi.
- Các cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến: Cho phép người dân thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến.
Lợi ích của tài khoản định danh điện tử là gì?
Việc đăng ký định danh điện tử và lập tài khoản định danh điện tử là quyền và nghĩa vụ của tất cả công dân, được nhà nước quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật. Lợi ích của tài khoản định danh điện tử mang lại đó là:
Tính tiện lợi
Thay vì mang theo nhiều loại giấy tờ tùy thân truyền thống gồm CCCD, bằng lái xe máy, ô tô,… bạn chỉ cần một thiết bị di động có kết nối internet để đăng nhập vào tài khoản VNeID là xong.
Thủ tục xác thực thông tin nhanh chóng
Các giao dịch được thực hiện nhanh chóng hơn nhờ vào việc xác thực danh tính trực tuyến. Thay vì việc phải ra tận nơi để xác thực danh tính tôi là ai. Chúng ta còn có thể dễ dàng truy cập để kiểm tra tài khoản định danh điện tử là gì. Sau đó sử dụng các dịch vụ công trực tuyến như khai báo thuế, đăng ký xe, đăng ký kết hôn,… từ xa vô cùng tiện lợi.
Bảo mật và an toàn tuyệt đối
Các hệ thống định danh điện tử thường được bảo mật cao để bảo vệ thông tin cá nhân của bạn. Chỉ có mình bạn có mật khẩu để đăng nhập tài khoản định danh điện tử mà thôi.
Không cần mang theo nhiều giấy tờ khi đi lại bên ngoài
Thông tin cá nhân của bạn đã được lưu trữ điện tử, giúp bạn giảm bớt việc mang theo nhiều giấy tờ khi giao dịch. Đồng thời còn hạn chế tình trạng bị thất lạc, mất giấy tờ quan trọng.
Điều kiện để đăng ký tài khoản định danh điện tử
Để đăng ký tài khoản định danh điện tử là gì, bạn cần đáp ứng một số điều kiện cơ bản sau:
Độ tuổi
- Cá nhân từ đủ 14 tuổi trở lên: Có thể tự đăng ký tài khoản định danh điện tử thông qua các ứng dụng hoặc cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến.
- Cá nhân chưa đủ 14 tuổi: Cần được cha, mẹ hoặc người giám hộ đăng ký tài khoản đại diện.
Giấy tờ tùy thân
- Thẻ căn cước công dân gắn chip: Đây là giấy tờ bắt buộc để đăng ký tài khoản định danh điện tử. Thẻ căn cước cần phải còn hiệu lực và có đầy đủ thông tin cá nhân.
- Điện thoại thông minh: Cài đặt ứng dụng định danh điện tử VNeID trên Apple Store hoặc Google Play về máy.
- Máy tính: Có thể đăng ký thông qua cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến quốc gia.
- Mạng: Wifi hoặc mạng di động cá nhân để quá trình kiểm tra định danh điện tử là gì không bị gián đoạn.
Các thông tin cá nhân
- Số định danh cá nhân: Là số được in trên thẻ căn cước công dân.
- Số điện thoại đăng ký chính chỉ: Để nhận mã OTP xác thực.
- Địa chỉ email: Để nhận các thông báo liên quan đến tài khoản.
- Một số thông tin khác: Có thể yêu cầu cung cấp thêm thông tin tùy theo yêu cầu của từng dịch vụ.
VNeID – Ứng dụng định danh điện tử của Việt Nam
VNeID là một ứng dụng định danh điện tử, được phát triển bởi Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về dân cư thuộc Bộ Công An Việt Nam. Ứng dụng này có thể thay thế các giấy tờ tùy thân truyền thống.
Tính năng của ứng dụng định danh điện tử là gì? Cùng điểm qua dưới đây:
- Tích hợp nhiều loại giấy tờ: VNeID cho phép bạn lưu trữ nhiều loại giấy tờ quan trọng. Bao gồm: căn cước công dân, bằng lái xe, bảo hiểm y tế, giấy đăng ký xe…
- Xác thực danh tính: Ứng dụng sử dụng công nghệ sinh trắc họ để xác thực danh tính người dùng. Thông qua gương mặt hoặc vân tay rất an toàn và bảo mật.
- Thanh toán điện tử: VNeID tích hợp tính năng thanh toán điện tử. Nó cho phép bạn thực hiện các giao dịch mua sắm. Hoặc khi thanh toán hóa đơn một cách nhanh chóng và tiện lợi.
- Khai báo y tế: Trong thời gian dịch bệnh, VNeID được sử dụng rộng rãi để khai báo y tế. Điều này giúp các cơ quan chức năng quản lý và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.
- Các dịch vụ công trực tuyến: VNeID liên kết với các cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến. Nó cho phép bạn thực hiện các thủ tục hành chính. Ví dụ như đăng ký xe, khai thuế… một cách trực tuyến.
Quy trình đăng ký và sử dụng tài khoản định danh điện tử
Hiểu được khái niệm cũng như vai trò quan trọng của việc định danh điện tử là gì, sau đâu sẽ là hướng dẫn chi tiết cách đăng ký tài khoản định danh điện tử cho những ai chưa biết.
Đăng ký tài khoản định danh điện tử
Bước 1: Chuẩn bị
- Thẻ căn cước công dân gắn chip: Đây là giấy tờ bắt buộc để đăng ký tài khoản định danh điện tử.
- Điện thoại thông minh: Cài đặt ứng dụng định danh điện tử VNeID
- Kết nối internet ổn định.
Bước 2: Tải và cài đặt ứng dụng
- Tìm kiếm và tải ứng dụng định danh điện tử trên cửa hàng ứng dụng của điện thoại (App Store hoặc Google Play).
- Cài đặt ứng dụng theo hướng dẫn.
Bước 3: Đăng ký tài khoản
- Mở ứng dụng và chọn mục “Đăng ký tài khoản mới”.
- Nhập số định danh cá nhân (trên thẻ căn cước), số điện thoại và email.
- Chọn hình thức xác thực (thường là qua mã OTP gửi về số điện thoại).
- Nhập mã OTP để xác nhận.
- Tạo mật khẩu và xác nhận lại mật khẩu.
Bước 4: Xác thực danh tính tài khoản định danh điện tử
- Ứng dụng sẽ yêu cầu bạn quét mã QR trên thẻ căn cước công dân.
- Hệ thống sẽ tự động lấy thông tin từ thẻ căn cước và điền vào các trường thông tin.
- Bạn cần kiểm tra lại thông tin và xác nhận.
Bước 5: Hoàn tất đăng ký
Sau khi xác thực thông tin thành công, bạn đã hoàn tất đăng ký tài khoản và biết được định danh điện tử là gì.
Sử dụng tài khoản định danh điện tử
Đăng nhập: Mở ứng dụng và nhập thông tin đăng nhập (tên đăng nhập và mật khẩu).
Xác thực: Có thể yêu cầu xác thực bằng vân tay, khuôn mặt hoặc mã PIN để tăng cường bảo mật.
Sử dụng dịch vụ:
- Truy cập thông tin cá nhân: Xem thông tin cá nhân đã được lưu trữ trong tài khoản.
- Thực hiện giao dịch: Mua sắm trực tuyến, thanh toán hóa đơn, đăng ký các dịch vụ công…
- Xác thực danh tính: Sử dụng tài khoản để xác thực danh tính khi thực hiện các giao dịch trực tuyến hoặc tại các cơ quan, tổ chức.
Các lưu ý khi sử dụng
- Bảo mật thông tin: Không chia sẻ mật khẩu với bất kỳ ai, thường xuyên thay đổi mật khẩu.
- Cập nhật thông tin: Luôn cập nhật thông tin cá nhân trên tài khoản để đảm bảo chính xác.
- Sử dụng ứng dụng chính thống: Chỉ sử dụng các ứng dụng định danh điện tử được cấp phép và có độ bảo mật cao.
- Lưu ý các thông báo: Luôn đọc kỹ các thông báo của ứng dụng để cập nhật các tính năng mới và đảm bảo an toàn cho tài khoản.
Tài khoản định danh điện tử có mấy mức độ?
Theo quy định hiện hành tại Việt Nam, tài khoản định danh điện tử của cá nhân được chia thành 2 mức độ chính.
Các mức độ tài khoản định danh điện tử là gì?
Mức độ 1: Đây là mức độ cơ bản. Mức độ 1 thường chỉ yêu cầu thông tin cá nhân. Đó là: họ tên, ngày tháng năm sinh, số định danh cá nhân, ảnh chân dung.
Mức độ 2: Đây là mức độ cao hơn. Mức độ này yêu cầu xác thực thông tin chặt chẽ hơn. Bao gồm:
- Xác minh sinh trắc học (vân tay, khuôn mặt).
- Liên kết với các cơ sở dữ liệu quốc gia (dân cư, căn cước công dân).
- Cung cấp thêm thông tin cá nhân tùy theo yêu cầu của dịch vụ.
Mỗi mức độ sẽ có những quyền lợi và hạn chế khác nhau.
- Tài khoản mức độ 1 thường được sử dụng để thực hiện các giao dịch đơn giản. Chẳng hạn như đăng ký các dịch vụ trực tuyến, xem thông tin cá nhân.
- Tài khoản mức độ 2 cho phép thực hiện các giao dịch phức tạp hơn. Ví dụ như giao dịch tài chính, khai thuế, các thủ tục hành chính liên quan đến xác minh danh tính chặt chẽ.
Tại sao lại có sự phân cấp mức độ?
Mỗi người có nhu cầu sử dụng khác nhau. Việc phân cấp giúp đáp ứng nhu cầu của từng đối tượng. Mức độ 2 giúp tăng cường bảo mật thông tin cá nhân, ngăn chặn gian lận. Mặt khác, việc phân cấp mức độ giúp đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân và an ninh mạng.
Lời kết
Toàn bộ bài viết trên đã tổng hợp đầy đủ thông tin tài khoản định danh điện tử là gì và hướng dẫn các bước đăng ký cũng như các sử dụng tài khoản định danh điện tử. Hy vọng thông tin này bổ ích và mọi người đều áp dụng thành công.
Xem thêm:
