Giống như bất kỳ đồ dùng hay các thiết bị khác, chiếc PC của bạn cũng cần được “dọn dẹp” và vệ sinh định kỳ để đảm bảo máy luôn hoạt động ổn định và bền vững. Việc tối ưu hóa hiệu suất của PC không phức tạp như người ta tưởng. Chỉ cần một vài thao tác đơn giản, sắp xếp và cài đặt hợp lý, PC của bạn sẽ được nâng cấp đáng kể. Dưới đây là 12 mẹo hữu ích giúp cải thiện khả năng phản hồi, giúp PC Windows của bạn chạy nhanh hơn và mượt hơn
1. Sử dụng bản cập nhật Windows mới nhất
Nhiều người khi thấy hiện tượng giật lag có thể nghĩ ngay đến cách “tắt đi bật lại”. Tuy nhiên, trên thực tế việc khởi động lại có thể khiến PC hoạt động kém hiệu quả. Theo kinh nghiệm, hiệu suất PC có thể bị ảnh hưởng khi chưa được cập nhật bản Windows mới nhất.
Đảm bảo PC của bạn đã được cập nhật thông qua Windows Update (mở menu Settings, sau đó chọn Windows Update và nhấp vào “Check for updates”). Quản lý các bản cập nhật Windows sẽ cải thiện tốc độ hoạt động.
Bên cạnh đó, người dùng cũng nên kiểm tra và cập nhật Google Chrome, Microsoft Edge và các trình duyệt khác. Hãy đảm bảo rằng Windows Defender hoặc bất kỳ ứng dụng chống phần mềm độc hại đang sử dụng cũng là phiên bản mới nhất.
Một mẹo bổ sung: đi tới Windows Update → Advanced options (Tùy chọn nâng cao) và bật tùy chọn cập nhật “other Microsoft products”. Thao tác này sẽ kích hoạt các bản cập nhật cho các thiết bị được kết nối với PC như máy in.
2. Cập nhật bộ định tuyến router
Bạn cần đảm bảo rằng tất cả các trình điều khiển phần mềm (Software Drivers) đã được cập nhật. Tuy nhiên, hầu hết điều này diễn ra tự động trong quá trình sử dụng hàng ngày.
Ngoại lệ nằm ở phần mềm được sử dụng bởi bộ định tuyến router, phần mềm này thường yêu cầu quyền truy cập cụ thể vào bộ định tuyến hoặc ứng dụng đi kèm. Nếu bạn đang gặp sự cố với Wi-Fi của mình, điều này có thể hữu ích.
Hãy chú ý kiểm tra và cập nhật bộ định tuyến của Wifi nếu không muốn bất cứ ai trong phạm vi phủ sóng Wifi có thể hack được PC của bạn. Đừng chỉ quan tâm đến việc đổi mật khẩu vì mật khẩu luôn dễ dàng bị bẻ khóa. Lựa chọn giải pháp an toàn bằng cách mở ứng dụng của bộ định tuyến (router’s app) và thực hiện cập nhật các chương trình cơ sở.
3. Điều chỉnh hiệu suất hoạt động của PC
Đây là một thủ thuật cũ và đơn giản nhưng hiệu quả. Windows có một thanh trượt hiệu suất trong Windows 10 và Windows 11, bạn có thể sử dụng thanh trượt này để điều chỉnh PC vận hành nhanh hơn theo đúng nghĩa đen. Tuy nhiên, việc này có thể làm giảm tuổi thọ pin của máy một chút. Tuy nhiên, chỉ cần một thao tác nhấn đơn giản, chiếc PC của bạn sẽ chạy nhanh hơn và mượt hơn.
4. Gỡ cài đặt các chương trình cũ hoặc không cần thiết
Một trong những lợi ích khi sở hữu PC là dùng thử các ứng dụng và dịch vụ khác nhau. Tuy nhiên, đôi khi bạn sẽ phát hiện ra rằng bạn có thể không cần đến chúng nữa, có lẽ vì chúng đã trở nên ít hữu ích hơn. Vì vậy, hãy loại bỏ chúng!
Trước tiên, hãy xem các ứng dụng đã cài đặt. Cách dễ nhất để gỡ cài đặt ứng dụng trong Windows 11 là vào menu Start và xem lại danh sách ứng dụng. Để gỡ cài đặt, nhấp chuột phải vào ứng dụng. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng menu Windows Settings (Settings → Apps → Installed apps, hoặc Apps & Features đối với Windows 10) và xem lại ứng dụng trên máy. Để gỡ cài đặt, chỉ cần nhấp vào menu (…) ở bên phải ứng dụng. Windows sẽ cho bạn biết nó chiếm bao nhiêu dung lượng ổ đĩa và bạn sẽ lấy lại được bao nhiêu khi gỡ cài đặt.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng bảng Control Panel quen thuộc để biết danh sách các ứng dụng đã cài đặt. Vào Control Panel → Programs → Programs and Features, nhấp vào trò chơi và gỡ cài đặt nó.
5. Kiểm tra ổ cứng/SSD
Đây là một mẹo đơn giản, nhưng hữu ích. Mở File Explorer và điều hướng đến My PC. Kiểm tra xem ổ cứng đã đầy đến mức nào. Nếu thước đo tệp có màu đỏ, bạn còn khoảng 10% đến 15% ổ đĩa để lưu trữ tệp. Điều này không chỉ ngăn bạn cài đặt các trò chơi hoặc tệp video lớn, ổ đĩa gần quá tải còn có thể làm chậm PC nếu không có đủ dung lượng trống để sử dụng với các quy trình trong nền.
6. Sao lưu và xóa bớt các tệp lớn
Chỉ cần xác định các tệp dung lượng lớn trong SSD hoặc ổ cứng rồi chuyển bớt ra khỏi PC. Nếu bạn muốn sao lưu tệp vào ổ cứng dự phòng hoặc đám mây trước khi xóa, sau đây là vài hướng dẫn sao lưu trên Windows.
OneDrive là một lựa chọn hợp lý để sao lưu trên đám mây, cung cấp dung lượng lưu trữ tệp trên đám mây lên tới 1TB thông qua Microsoft 365. Các lựa chọn thay thế khác là OneDrive, Box, Dropbox hoặc Google Drive, tất cả đều sẽ cho phép bạn tạo một thư mục sao lưu chuyên dụng trong Tệp Explorer để sao lưu tập tin. OneDrive cho phép bạn tự động sao lưu các tệp được lưu trữ trong Tài liệu và thư mục Ảnh cũng như Màn hình nền của bạn. Bấm vào biểu tượng OneDrive trên thanh tác vụ, sau đó bấm vào bánh răng Cài đặt trong menu thả xuống để quản lý việc này.
Điểm mấu chốt là: Xác định các tệp lớn → Sao lưu → Kiểm tra kỹ → Xóa các bản gốc khỏi PC.
7. Bật Storage Sense (Nhận biết lưu trữ)
Ổ SSD có thể đang bị chiếm không gian bởi những bản sao lưu tạm thời, tệp dữ liệu và những thứ khác ẩn sâu trong chiếc PC. Đừng quá bận tâm vào việc quản lý điều này, Storage Sense làm điều đó cho bạn. Tính năng này loại bỏ các bản sao lưu tạm thời, xóa các tệp cũ trong Recycle Bin và xóa các tệp cục bộ khỏi PC nếu chúng đã được sao lưu trực tuyến.
8. Vô hiệu hóa các ứng dụng khởi chạy không cần thiết
Việc hạn chế các ứng dụng không cần thiết khởi chạy trong quá trình khởi động sẽ tăng tốc PC và giảm tải cho RAM hoặc bộ nhớ máy tính. Các chương trình luôn gợi ý khởi chạy khi mở máy để có thể sử dụng ngay lập tức. Nhưng điều đó thực sự không cần thiết trong mọi trường hợp.
Menu Windows Settings (Apps → Startup) cho phép bạn bật và tắt ứng dụng khi khởi động.
9. Loại bỏ các chương trình trình duyệt không sử dụng
Chúng ta đều dành rất nhiều thời gian trên web và các trình duyệt trên PC của mình. Nếu bạn đang sử dụng các trình plug-in và tiện ích bổ sung không cần thiết, hãy tắt chúng hoặc xóa bỏ hoàn toàn. Bằng cách đó, bạn sẽ giảm dung lượng bộ nhớ mà trình duyệt tiêu thụ, nhờ đó sẽ cải thiện hiệu suất tổng thể của PC.
Trong Google Chrome, hãy mở menu có ba dấu chấm dọc ở góc trên bên phải. Cuộn xuống Công cụ khác rồi đến Tiện ích mở rộng. Xóa hoặc tắt bất cứ thứ gì bạn không cần.
Trong Microsoft Edge, nhấp vào menu dấu chấm lửng (ba dấu chấm, theo chiều ngang) và điều hướng xuống Tiện ích mở rộng. Nút tắt sẽ mở ra một cửa sổ nhỏ nơi bạn có thể xóa các tiện ích mở rộng không mong muốn.
10. Cá nhân hóa PC Windows của bạn
Việc cá nhân hóa PC giúp bạn làm việc hiệu quả hơn như thế nào? Giả sử bạn không thích các hiệu ứng hình ảnh của Windows, chẳng hạn như độ trong suốt và hình động—bạn có thể tắt những hiệu ứng này qua menu Settings (Accessibility → Visual effects). Việc sử dụng giao diện phù hợp với cá nhân sẽ giúp các thao tác được nhanh chóng và chính xác hơn. Do vậy, hãy tinh chỉnh Windows cho hợp lý để đạt được hiệu quả làm việc tốt hơn trên PC.
11. Reset PC Windows của bạn
Nếu bạn muốn “dọn dẹp” sạch sẽ PC khỏi những “rác thải” kỹ thuật số, việc reset PC là một lựa chọn khả thi. Quá trình reset PC trên Windows 11 gần giống trên Windows 10. Chỉ cần lưu ý rằng bạn sẽ mất thêm thời gian để cài đặt và khôi phục ứng dụng, dữ liệu.
12. Vệ sinh PC đúng cách
Sau tất cả các thao tác chạm, vuốt, nhấp, PC của bạn thực sự cần được vệ sinh sạch sẽ. PC hoặc laptop có thể bị bám đầy tóc, xơ vải, bụi bẩn hoặc nhiều thứ khác gây ảnh hưởng đến hệ thống tản nhiệt, làm giảm hiệu suất hoạt động. Do vậy, muốn PC chạy nhanh và mượt thì cần vệ sinh PC sạch sẽ và đúng cách. Bạn có thể mang máy đến các cơ sở vệ sinh uy tín và đảm bảo để tân trang lại cho chiếc PC yêu dấu của mình.
Có rất nhiều cách để tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của PC. Trên đây là những mẹo vô cùng đơn giản lại miễn phí giúp PC của bạn chạy nhanh và mượt hơn. Đừng quên theo dõi trang tin tức Hoàng Hà Mobile để cập nhật thêm nhiều thông tin công nghệ hữu ích khác.
